روغن آرگان یکی از بهترین انتخاب‌ها برای حفظ سلامت موها و تغذیه پوست است. این روغن مغذی، بسیار ملایم و سبک است و خاصیت مرطوب‌کنندگی بالایی دارد. روغن آرگان به دلایل مختلفی می‌تواند برای پوست و مو مفید باشد. در این مقاله با فواید این روغن برای پوست و مو و بهترین روش استفاده از آن آشنا می‌شوید. در انتها هم ملاحظات مصرف و روش تشخیص روغن آرگان مرغوب را می‌خوانید. با ما همراه باشید.
روغن آرگان چیست؟
روغن آرگان، ماده‌ای به رنگ طلایی است که بویی شبیه به آجیل دارد و از میوه درختی به همین نام که بومی مراکش است، استخراج می‌شود . جذب پوستی این روغن به دلیل بافت نه خیلی سنگین و نه خیلی سبک آن، سریع و راحت است. حدود 99 درصد روغن آرگان از تری‌گلیسریدها (لینولئیک اسید و اولئیک اسید) تشکیل شده و 1 درصد باقی‌مانده را ویتامین E، کاروتنوئیدها، پلی‌فنول‌ها و اسکوالن تشکیل می‌دهند.
روش‌های مختلفی برای مصرف روغن آرگان وجود دارد؛ از جمله در آشپزی و مراقبت از پوست و مو. این ماده به شکل روغن خالص یا به عنوان ماده موثره در فرآورده‌های آرایشی و بهداشتی مانند انواع کرم و شامپو به کار می‌رود.
فواید روغن آرگان برای پوست
برخی از فواید روغن آرگان برای پوست که آن را به یک درمان موثر برای بسیاری از مشکلات پوستی تبدیل کرده، شامل موارد زیر است:
مرطوب کردن پوست
روغن آرگان با داشتن ویتامین E و اسیدهای چرب متعدد، باعث آبرسانی، تغذیه و مرطوب‌کردن پوست برای مدت طولانی می‌شود. این روغن برای همه انواع پوست مناسب است و می‌تواند پوست را نرم و درخشان کند.
افزایش کشسانی پوست
تحقیقات نشان می‌دهند روغن آرگان می‌تواند انعطاف‌پذیری و کشسانی پوست را بهبود بخشد و ترک‌های پوستی را کاهش دهد.
کمک به درمان جوش
استفاده از روغن روی پوست مستعد آکنه ممکن است عجیب به نظر برسد اما روغن آرگان به عنوان یک درمان موثر عمل می‌کند زیرا این روغن خواص ضد التهابی دارد که باعث کاهش تورم و درمان آکنه می‌شود.
جلوگیری از پیری زودرس پوست
عدم وجود رطوبت کافی در پوست باعث ایجاد چین‌وچروک، خطوط ریز روی پوست، کدر شدن آن و افزایش سرعت پیری پوست می‌شود. روغن آرگان سرعت بازسازی پوست و میزان کشسانی آن را بیشتر می‌کند. از آنجایی که روغن آرگان آبرسان فوق‌العاده‌ای است، باعث به دام انداختن رطوبت درون پوست شده و ظاهری شاداب‌تر و درخشان‌تر به آن می‌بخشد.
محافظت در برابر نور خوشید
روغن آرگان حاوی آنتی‌اکسیدان‌هایی است که از پوست محافظت کرده و لکه‌های تیره ناشی از نور خورشید را ترمیم می‌کند. لکه‌های تیره یا هایپرپیگمنتاسیون معمولا در اثر افزایش تولید و تجمع رنگدانه‌های پوست (ملانین) ایجاد می‌شود. ترکیبات مختلف موجود در این روغن به مهار تولید ملانین کمک می‌کنند.
درمان برخی بیماری‌های پوستی
لکه‌های پوستی ملتهب و خارش‌دار مشخصه بعضی بیماری‌های پوستی مانند اگزما یا درماتیت آتوپیک است. جدای از درمان‌های معمول، استفاده از روغن آرگان می‌تواند قرمزی را در پوست دچار خارش و پوسته‌پوسته کاهش دهد و با به دام انداختن رطوبت و حفظ عملکرد حفاظتی پوست، به تسکین آن کمک کند.
بهبود سلامتی کلی پوست
روغن آرگان سرشار از ترکیباتی است که بهترین تاثیر را روی سلامت پوست دارند. استفاده از این روغن در روتین روزانه مراقبت از پوست می‌تواند باعث بهبود ظاهر آن شود.
کمک به ترمیم زخم
خواص ضد التهابی و آنتی‌اکسیدانی روغن آرگان به ترمیم زخم کمک می‌کند. مطالعات حیوانی نشان داده‌اند که این روغن می‌تواند در درمان زخم ناشی از سوختگی درجه دوم نیز مؤثر باشد. (سوختگی درجه دو، علاوه بر اپیدرم -خارجی‌ترین لایه پوست- لایه درم که عمقی‌تر است را نیز درگیر می‌کند و محل سوختگی، قرمز، تاول‌زده، متورم و دردناک می‌شود.)
البته برای بررسی اثربخشی این روغن در درمان سوختگی، به مطالعات بیشتری در انسان‌ها نیاز است.
روش مصرف روغن آرگان برای پوست
روش‌های مختلفی برای استفاده از روغن آرگان روی پوست وجود دارد. شما می‌توانید آن را مستقیما روی پوست خود به عنوان مرطوب‌کننده یا تونر بزنید. از آنجایی که غلظت این روغن نسبتاً زیاد است، توصیه می‌شود ابتدا با مقادیر کم آن شروع کنید. معمولا یک یا دو قطره برای پوست صورت کافی است. با این وجود، می‌توانید روی نواحی بسیار خشک بدن مانند پاشنه پا و آرنج از مقادیر بیشتر آن برای آبرسانی استفاده کنید.
فواید روغن آرگان برای مو
بسیاری از خواص روغن آرگان برای مو، به روش تجربی مشخص شده‌اند و برخی دیگر دارای مستندات پژوهشی هستند. از جمله اثرات روغن آرگان بر مو می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
کاهش وز مو
روغن آرگان در مقدار مناسب، بدون آنکه باعث سنگین‌شدن تارهای مو شود، به نرم و مرطوب‌کردن موها کمک می‌کند. علاوه بر این می‌تواند ظاهر موهای دارای موخوره را بهبود بخشد؛ گرچه باعث ازبین‌رفتن موخوره نمی‌شود. (در حقیقت هیچ چیزی موخوره را درمان نمی‌کند و تنها راه رفع آن، کوتاهی مو است؛ زیرا هیچ روغن یا ترکیبی نمی‌تواند رشته‌های تشکیل‌دهنده هر تار مو را مجددا به هم متصل کند.)
مراقبت در برابر آسیب ناشی از حرارت ابزارهای حالت‌دهنده مو
استفاده زیاد از ابزارهای حالت‌دهنده مو مانند اتوی مو و سشوار باعث آسیب به تارهای مو می‌شود. روغن آرگان می‌تواند یک لایه محافظ روی موها ایجاد کند و موهای آسیب‌دیده در اثر حرارت را تقویت کند. نتایج یک مطالعه در سال 2013 نشان می‌دهد این روغن می‌تواند کیفیت موهای رنگ‌شده را هم افزایش دهد.
افزایش کشسانی و حالت‌پذیری تارهای مو
آنتی‌اکسیدان‌ها، اسیدهای چرب ضروری و ویتامین E موجود در روغن آرگان به افزایش کشسانی موها و بازگرداندن درخشندگی به موهای کدر و بی‌طراوت کمک می‌کند.
نکته: علاوه بر روغن آرگان، ترکیبات گیاهی دیگری نظیر شی باتر، روغن آووکادو و روغن جوانه گندم نیز برای بهبود حالت و افزایش سلامت ساقه مو مفید هستند. اگر موهای آسیب‌دیده‌ای دارید که حالت و درخشش خود را از دست داده‌اند، توصیه می‌شود از محصولات مراقبت از ساقه‌ای استفاده کنید که حاوی چند مورد از این ترکیبات باشند.
پیشگیری از شکستگی مو
میزان بالای ویتامین E و آنتی‌اکسیدان‌ها در روغن آرگان به خنثی‌کردن آسیب‌های ناشی از رایکال‌های آزاد و سایر عوامل آسیب‌زننده به مو کمک می‌کند. در نتیجه احتمال شکستگی تارهای مو و ایجاد موخوره کاهش می‌یابد.
افزایش درخشندگی مو
اسیدهای چرب ضروری موجود در روغن آرگان با نفوذ به تارهای مو، به نرم و درخشان شدن آن‌ها کمک می‌کنند.
ملاحظات مربوط به نوع مو
به طور کلی روغن آرگان برای همه انواع مو مناسب است با این وجود شما باید با توجه به نیاز موهایتان روش‌های متفاوتی را برای استفاده از آن به کار ببرید.
- روغن آرگان خالص برای موهای ضخیم، مجعد یا رنگ‌شده مناسب است.
- اگر موهایتان نازک است یا به راحتی چرب می‌شود، باید از روغن آرگان خالص به میزان کم استفاده کنید تا باعث سنگین‌شدن موها نشود.
به جای روغن خالص می‌توانید از فرآورده‌های حاوی روغن آرگان استفاده کنید.
نکته بسیار مهم: اغلب محصولاتی که با عنوان روغن خالص برای مو به فروش می‌رسند، حاوی مقادیر زیادی سیلیکون هستند و در بلندمدت موجب نابودی مو می‌شوند. اگر از خالص بودن روغن اطمینان کامل ندارید، به جای خود روغن، فقط از محصولات معتبر حاوی این روغن استفاده کنید.
موارد مصرف روغن آرگان برای مو
با توجه به نیاز موهایتان، موارد مختلفی برای استفاده از روغن آرگان وجود دارد. از جمله:
- نرم‌کننده: روغن آرگان سرشار از مواد مغذی و ویتامین‌هایی مانند ویتامین A، C و E، آنتی‌اکسیدان‌ها و برخی اسیدهای چرب است که در کنار هم باعث نرم و درخشان‌شدن تارهای مو می‌شوند، حالت‌پذیری آن را افزایش و وز مو را کاهش می‌دهند.
- ماسک موی آبرسان: ماسک موی روغن آرگان برای موهای آسیب‌دیده بسیار مفید است. ویتامین E موجود در این روغن، به نرم‌کردن موهای وز کمک می‌کند و احتمال ایجاد موخوره را کاهش می‌دهد. اسیدهای چرب امگا-6 هم موها را تقویت می‌کنند. برای بیشترین اثربخشی اجازه دهید روغن 15 تا 30 دقیقه روی موهایتان باقی بماند.
- روغن موی درخشان‌کننده: محصولات مراقبت از ساقه مو با کیفیت برای حفظ سلامت و درخشندگی موها ضروری هستند چون به شکلی طراحی شده‌اند که به لایه‌های درونی تارهای مو نفوذ کنند. اگر دچار خشکی مو هستید، استفاده از این محصولات که حاوی روغن آرگان باشند را در نظر بگیرید.
- فرآورده حالت‌دهنده مو: روغن آرگان باعث کاهش وز مو می‌شود و درخشندگی تارهای مو را افزایش می‌دهد. به همین دلیل از آن برای حالت دادن به موهای فر و حالت‌‌دار استفاده می‌شود.
عوارض جانبی
روغن آرگان عموما برای مصرف بیشتر افراد ایمن است. با این وجود، از آنجایی که روغن آرگان از دانه‌های درختی استخراج می‌شود، افرادی که به مغزها و دانه‌ها حساسیت دارند بهتر است از آن استفاده نکنند. علاوه بر این، احتمال دارد بعضی افراد در اثر مصرف این روغن دچار درماتیت تماسی شوند که در ادامه، علائمی مانند بثورات پوستی، قرمزی و خارش پوست بروز می‌کند.
نکته: همیشه پیش از مصرف فرآورده‌های پوستی تست پچ پوستی انجام دهید تا از عدم حساسیت به آن مطمئن شوید. به این منظور، مقدار کمی از روغن را روی پوست پشت بازویتان بمالید و اجازه دهید 24 ساعت باقی بماند. در صورتی که علائم حساسیت مانند قرمزی، التهاب و خارش ایجاد نشد، می‌توانید از آن در سایر نقاط بدن استفاده کنید.
روغن آرگان باید دور از نور خورشید نگهداری شود. در صورتی که بوی بدی از آن به مشام می‌رسید، از آن استفاده نکنید.
چگونه روغن آرگان مرغوب را تشخیص دهیم؟
اگر به دنبال خرید روغن آرگان هستید، نکات زیر می‌تواند به شما در انتخاب نوع مرغوب آن کمک کند:
- سعی کنید روغن آرگان خالص که معمولا در بطری‌های تیره به فروش می‌رسد را تهیه کنید. بعضی برندهای خاص از ترکیبات عطری و مواد شیمیایی در محصول خود استفاده می‌کنند که می‌تواند باعث تحریک پوست و مو شود.
- به دنبال روغن آرگان تهیه‌شده به روش پرس سرد باشید. این نوع روغن برای جوان‌سازی پوست بسیار موثر است.
- روغن آرگان فرآورده‌ای طبیعی است که نیازی به مواد نگهدارنده ندارد. پس به دنبال محصولی کاملا طبیعی و ارگانیک باشید.
- این روغن به دلیل روش استخراج و محدود بودن منبع آن به بخشی خاصی از جهان، گران‌قیمت است. فرآورده‌های ارزان‌قیمت کیفیت و خلوص لازم را ندارند و باید از مصرف آن‌ها اجتناب کرد.
- روغن آرگان خالص برای مصارف آرایشی نباید بوی خاصی داشته باشد. روغن آرگان مخصوص آشپزی بویی شبیه آجیل دارد و نوع با کیفیت نامناسب، ممکن است بویی قوی و تند داشته باشد.
کلام پایانی
صدها سال است که از روغن آرگان در آشپزی و برای اهداف آرایشی و دارویی استفاده می‌شود. این روغن سرشار از مواد مغذی ضروری، آنتی‌اکسیدان‌ها و ترکیبات ضد التهاب است. این ماده یک فرآورده چند منظوره با خواص متنوعی نظیر رطوبت‌رسانی به پوست و آبرسانی به مو است. برای بهبود سلامت و زیبایی پوست و موهایتان می‌توانید از روغن آرگان به روش‌های مختلفی استفاده کنید. با این وجود، اگر به مغزها و دانه‌ها آلرژی دارید یا پوست‌تان حساس است، احتیاط کنید و حتما پیش از مصرف آن تست حساسیت پوستی انجام دهید.
