موهای خشک و شکننده نه تنها ظاهر زیبایی ندارند و حالت‌دادن به آن‌ها مشکل است، بلکه سالم هم نیستند و نیاز به درمان دارند. آبرسانی به موها و پوست سر برای حفظ سلامت و پیشگیری از بروز مشکلات مرتبط با مو ضروری است. خوشبختانه، آبرسانی به موها کار دشواری نیست و می‌توان با تغییر در روش مراقبت از مو و استفاده از فرآورده‌های مناسب، شادابی و طراوت را دوباره به آن‌ها بازگرداند. در این مقاله درباره روش‌های مختف آبرسانی برای داشتن موهایی نرم و با طراوت صحبت خواهیم کرد.
آبرسانی به مو چیست؟
نوشیدن آب کافی اگرچه ضروری است، اما به تنهایی نمی‌تواند موهای شما را آبرسانی کند. آبرسانی به مو نیازمند رسیدن آب کافی به مو از طریق تغذیه صحیح، مصرف پروتئین کافی، استفاده از ترکیبات هومکتانت (جاذب رطوبت) و وجود رطوبت کافی در محیط اطراف مو است. حفظ آب کافی در تار مو از خشکی و وز شدن آن جلوگیری می‌کند. برای حفظ رطوبت تارهای مو می‌توان از آبرسان‌ها و محصولات مرطوب‌کننده مو مانند اسپری مو یا کرم مو استفاده کرد.
چرا موها نیاز به آبرسانی دارند؟
آبرسانی به موها باعث حفظ سلامت آن‌ها و افزایش درخشندگی، ضخامت و استحکام تارهای مو می‌شود. همه انواع مو – نازک یا ضخیم، زبر یا نرم – به آبرسانی نیاز دارند، اما معمولاً نیاز موهای مجعد به آبرسانی بیش از موهای صاف است.
چه عواملی باعث از دست رفتن رطوبت موها می‌شود؟
خشکی تارهای مو می‌تواند منجر به بروز مشکلاتی مانند شکستگی، موخوره، ریزش و سفیدشدن موها شود. در ادامه برخی از دلایل ازدست‌رفتن رطوبت مو و خشکی آن را توضیح می‌دهیم:
کمبود ترشح چربی پوست سر
در بعضی موارد، کمبود ترشح چربی‌های طبیعی در پوست سر باعث خشکی موها می‌شود. سن، سابقه خانوادگی و بیماری‌هایی که باعث کاهش سرعت ترشح چربی می‌شوند، می‌توانند علت بروز این مشکل باشند.
ساختار مو
گاهی ساختار مو به شکلی است که رطوبت موجود در آن به راحتی تبخیر می‌شود.
تار مو از سه لایه تشکیل شده است: مِدولا (لایه داخلی)، کورتکس (لایه میانی) و کوتیکول (لایه خارجی) که شبیه به سفال‌های شیروانی خانه، به شکل قطعه‌قطعه روی سطح تار مو را پوشانده‌اند. اگر قطعات کوتیکول کاملاً روی هم قرار نداشته باشند و منافذ کوتیکول باز باشد، رطوبت از تار مو خارج می‌شود و در نتیجه موها خشک، ضعیف و شکننده خواهند شد.
در تصویر سمت راست، کوتیکول بسته و موهای هیدراته و درخشان، و در تصویر سمت چپ، موهای دهیدراته، خشک و شکننده همراه با کوتیکول باز که توانایی نگهداری رطوبت درون تار مو را ندارد، مشاهده می‌کنید.
سبک زندگی نادرست
برخی عوامل مرتبط با سبک زندگی نیز می‌توانند در خشک‌شدن تارهای مو نقش داشته باشند؛ از جمله:
- استفاده از ابزارهای حرارتی حالت‌دهنده مو مثل سشوار و اتوی مو
- استفاده از مواد شیمیایی مثل رنگ مو یا ترکیبات صاف‌کننده دائم مو
- شستن بیش از حد موها
- شست‌وشو به روش نادرست
آبرسان و مرطوب‌کننده مو چه تفاوتی با هم دارند؟
مرطوب‌کننده‌های مو معمولاً حاوی ترکیبات نرم‌کننده (اِمولیِنت) و روغن‌هایی هستند که رطوبت را درون تار مو به دام می‌اندازند و لایه خارجی مو را نرم می‌کنند. این فرآورده‌ها باعث تقویت تارهای مو می‌شوند و احتمال شکستگی را کاهش می‌دهند. در حقیقت مرطوب‌کننده‌ها مانع خروج رطوبت می‌شوند تا تار مو برای مدت بیشتری هیدراته و انعطاف‌پذیر باقی بماند. این محصولات می‌توانند برپایه آب یا روغن طراحی شوند.
آبرسانی به مو برای افزایش رطوبت درون تارهای مو انجام می‌شود. محصولات آبرسان حاوی ترکیبات هومکتانت (مانند دکسپانتنول، پروپیلن گلایکول و گلیسرین) هستند که کمک می‌کنند آب و سایر مواد مغذی جذب لایه داخلی تار مو شود. فرآورده‌های آبرسان معمولاً درصد آب بالاتر و بافت رقیق‌تری دارند.
چگونه موها را آبرسانی کنیم؟
روش‌های مختلفی برای آبرسانی به موها وجود دارد که در ادامه به بررسی بعضی از آن‌ها می‌پردازیم:
استفاده از شامپوهای آبرسان
یکی از بهترین روش‌های آبرسانی به مو استفاده از شامپوهای آبرسانی است که موها را بدون ازبین‌بردن چربی طبیعی آن‌ها تمیز می‌کنند.
ترکیبات هومکتانت موجود در این فرآورده‌ها باعث جذب رطوبت محیط به درون تار مو می‌شوند. از میان ترکیبات آبرسان و مرطوب‌کننده‌ای که استفاده از آن‌ها در ساخت شامپوها و نرم‌کننده‌ها می‌تواند به حفظ آب درون تار مو کمک کند، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- روغن آرگان: روغن آرگان سرشار از ویتامین E، اسیدهای چرب و آنتی‌اکسیدان است که می‌تواند با آبرسانی و تغذیه تارهای مو باعث نرمی و لطافت و جلوگیری از آسیب شود.
- روغن نارگیل: چربی‌های موجود در روغن نارگیل کوتیکول مو را نرم می‌کنند. در نتیجه روغن جذب لایه‌های درونی مو شده و باعث آبرسانی و درخشندگی موها می‌شود.
- روغن بادام شیرین: ویتامین E و پروتئین‌های موجود در روغن بادام با بستن کوتیکول مو باعث آبرسانی و تقویت تارهای مو می‌شوند و به خوبی آن را تغذیه می‌کنند.
- گلیسرین: گلیسرین نوعی هومکتانت است که از محیط اطراف، آب را جذب و مو را آبرسانی می‌کند.
- آلوئه‌ورا: آلوئه‌ورا با جذب آب از محیط و به‌دام‌انداختن رطوبت در تار مو به آبرسانی آن کمک می‌کند.
استفاده از اسپری مو
استفاده از اسپری موی حاوی ترکیبات آبرسان هم یکی از موثرترین روش‌های حفظ رطوبت تارهای مو است.
موها نیز مانند پوست، به آبرسانی روزانه نیاز دارند، اما اغلب افراد از این نیاز مو غافل هستند، استفاده از یک اسپری مو آبرسان و فاقد ترکیبات شیمیایی و سیلیکون، بهترین روش برای آبرسانی روزانه مو است.
استفاده صحیح از ماسک مو
استفاده از ماسک موی تخصصی که فاقد سیلیکون هم باشد، موها را به خوبی آبرسانی می‌کند. توصیه می‌شود به جای نرم‌کننده‌ها، پس از هر بار شامپوکردن مو، از ماسک موی آبرسان و مغذی استفاده کنید. این کار علاوه بر آبرسانی و نرمی مو، باعث بهبود حالت‌پذیری و محافظت از آن در برابر آسیب‌های محیطی نیز می‌شود.
نکته: توجه کنید استفاده از هر نوع محصول مراقبت از مو که حاوی سیلیکون و مشتقات آن مانند دایمتیکون باشد، شاید موها را در لحظه نرم و درخشان کند، اما در بلندمدت باعث خشکی، کدری، شکنندگی شدید و موخوره خواهد شد.
استفاده از سرم و کرم مو
استفاده از سرم‌ها و کرم‌های بدون نیاز به آبکشی باعث آبرسانی به موها و کاهش آسیب ناشی از مواد شیمیایی می‌شود. این فرآورده‌ها حاوی ترکیبات آبرسان هستند و به رفع خشکی، شکنندگی و وز موها کمک می‌کنند.
روغن درمانی مو
روغن درمانی روشی آسان و سریع برای آبرسانی تارهای مو است. برای این منظور می‌توانید:
- 1 تا 2 قاشق غذاخوری روغن نارگیل را گرم کنید
- روغن را با استفاده از شانه روی موهایتان پخش کنید.
- سپس موها را با یک کلاه دوش پلاستیکی بپوشانید
- پس از 20 تا 30 دقیقه با شامپو بشویید.
- سپس از ماسک مو استفاده کنید.
آب برنج
شستن موها با آب برنج باعث تقویت تارهای مو می‌شود. اینوزیتول موجود در آن، موها را از درون آبرسانی کرده و باعث ترمیم موهای آسیبدیده می‌شود. برای تهیه آب برنج باید مقداری برنج را بجوشانید و آب آن را جدا کنید. اگر آب برنج را در یخچال نگهداری کنید تا چند روز قابل استفاده خواهد بود.
نکته: اگر برنج را برای پخت خیس کرده و به آن نمک افزوده‌اید، از آب آن برای موها استفاده نکنید. نمک به موها و پوست سر شما آسیب زیادی وارد می‌کند.
استفاده از ماسک موهای مغذی و خانگی
ماسک موهای ترمیم‌کننده با خاصیت آبرسانی و نرم‌کنندگی عمیق تارهای مو فرآورده‌های موثری برای آبرسانی مو هستند. شما می‌توانید از ماسک موهای خانگی نیز برای آبرسانی به موها استفاده کنید.
دو نوع ماسک مو خانگی برای آبرسانی به مو
در ادامه دو نوع ماسک موی خانگی را به شما معرفی می‌کنیم:
ماسک موی عسل و روغن نارگیل
مواد لازم:
- 1 قاشق غذاخوری عسل
- 1 قاشق غذاخوری روغن نارگیل
روش تهیه و مصرف:
- عسل را با روغن نارگیل ذوب‌شده مخلوط کنید و به خوبی هم بزنید تا یکدست شود.
- ماسک را با استفاده از شانه روی موهایتان پخش کنید.
- موها را جمع کنید و با کلاه دوش پلاستیکی بپوشانید.
- پس از 30 تا 40 دقیقه ماسک را با آب ولرم بشویید و شامپو کنید.
ماسک موی عسل، روغن زیتون و ماست
مواد لازم:
- 1 قاشق غذاخوری روغن زیتون
- 1 قاشق غذاخوری عسل
- یک چهارم پیمانه ماست یونانی
روش تهیه و مصرف:
- مواد را در یک کاسه با هم مخلوط کنید.
- ترکیب را روی موهای مرطوب بمالید.
- سپس موها را با کلاه دوش بپوشانید و برای 10 تا 20 دقیقه صبر کنید.
- ماسک را با آب ولرم بشویید و شامپو کنید.
بایدها و نبایدهای مراقبت از مو
رعایت نکات زیر به جلوگیری از خشکی مو و داشتن موهایی زیبا و شاداب کمک می‌کند:
اجازه دهید موهایتان در هوای آزاد خشک شود
تا حد ممکن از سشوار برای خشک‌کردن موها استفاده نکنید و اجازه دهید موهایتان به طور طبیعی در هوای آزاد خشک شوند.
استفاده از مواد شیمیایی روی موها را محدود کنید
استفاده از مواد شیمیایی مثل رنگ مو و ترکیبات صاف یا فر کردن دائم مو باعث خشک و دهیدراته شدن شدید موها می‌شود. در صورتی که حتما می‌خواهید از رنگ مو استفاده کنید، توصیه می‌شود پیش از آن، خشکی و آسیب موهایتان را تا حد ممکن ترمیم کنید و رنگ مو خود را از برندهای بدون آمونیاک انتخاب کنید.
استفاده از ابزارهای حرارتی حالت‌دهنده مو را کاهش دهید
اتوی مو، بابیلیس و سشوار همگی باعث خشک و دهیدراته شدن موها می‌شوند. دمای بالای این ابزارهای باعث از بین رفتن رطوبت طبیعی تارهای مو و آسیب عمقی کوتیکول می‌شود. در صورتی که ناگزیر از استفاده از این ابزارها هستید، حتما از فرآورده‌های محافظ حرارتی مو استفاده کنید تا میزان آسیب را به حداقل برسانید.
از فرآورده‌های حاوی سیلیکون یا سولفات استفاده نکنید
سیلیکون‌ها ممکن است در کوتاه‌مدت ظاهری نرم و درخشان به موها ببخشند؛ اما تنها با شامپوهای حاوی سولفات یا سالیسیلیک اسید از روی موها پاک می‌شوند و اگر به درستی شسته نشوند، روی موها و پوست سر تجمع کرده و در بلندمدت موجب خردشدن و از بین رفتن تار مو می‌شوند. سولفات‌ها نیز ترکیبات پاک‌کننده قوی و خشن هستند که در تمیزکردن آلودگی‌ها از روی تارهای مو به خوبی عمل می‌کنند اما باعث خشکی و شکنندگی موها و تحریک پوست سر می‌شوند.
موهایتان را هر روز با شامپو نشویید
هرچه بیشتر موهایتان را بشویید، خشک‌تر خواهند شد. معمولاً دو یا سه بار شستن موها در هفته کافی است. به نحوه شستن موها هم توجه کنید؛ سعی کنید شامپو را بیشتر روی پوست سر و ماسک مو را روی ساقه و انتهای مو بزنید. حتما از شامپویی استفاده کنید که اختصاصا برای نوع موهای شما طراحی شده باشد. برای موهای ضخیم و زبر از یک ماسک داخل حمام و پس از آن از کرم مو بدون نیاز به آبکشی استفاده کنید. هیچ‌گاه از آب داغ برای شستن موهایتان استفاده نکنید چون می‌تواند چربی طبیعی موها و پوست سر را از بین ببرد و باعث خشکی، شوره و کدر شدن تارهای مو شود.
از موهایتان در برابر عوامل محیطی مانند خورشید و باد محافظت کنید
عوامل محیطی می‌توانند باعث خشکی و شکنندگی موها شوند. در روزهای گرم و آفتابی از اسپری محافظ در برابر پرتو فرابنفش استفاده کنید یا با استفاده از کلاه یا روسری موهایتان را بپوشانید.
رژیم غذایی مناسب برای افزایش سلامت مو
داشتن رژیم غذایی سالم هم نقش مهمی در سلامتی و شادابی موها دارد و مصرف برخی مواد غذایی تاثیر مستقیمی بر کیفیت تارهای مو دارد. نکات تغذیه‌ای زیر نیز از اصول مهم برای مقابله خشکی موهاست:
- از مواد غذایی سرشار از سیلیس برای داشتن موهای سالم استفاده کنید: یکی از دلایل خشک‌شدن مو سالم‌نبودن آن است. می‌توانید استحکام و درخشندگی موهایتان را با مصرف میزان کافی سیلیس بازیابی کنید. این ماده معدنی در مارچوبه، فلفل دلمه‌ای، خیار، سیب‌زمینی و بسیاری سبزیجات دیگر یافت می‌شود.
- به اندازه کافی پروتئین و ویتامین مصرف کنید: پروتئین را می‌توان به غیر از گوشت از منابع دیگری مثل تخم‌مرغ، ماست و انواع لوبیا دریافت کرد. ویتامین‌های A، B، C، E و K همراه با ویتامین D نیز برای سلامت مو اهمیت به سزایی دارند و در میوه‌ها، غلات و سبزیجات دارای برگ سبز یافت می‌شوند. دریافت میزان کافی آهن، اسید فولیک، زینک، منیزیم و سولفور (گوگرد) نیز در رژیم غذایی بسیار مهم است.
- مصرف مواد غذایی حاوی اسیدهای چرب ضروری با خشکی و شکنندگی موها مقابله می‌کند: اسیدهای چرب ضروری عمدتاً در ماهی، آووکادو، دانه کتان، زیتون و انواع مغزها یافت می‌شود.
- هر روز 8 تا 10 لیوان آب بنوشید: نوشیدن آب علاوه بر اثر مثبت روی سلامت بدن، برای سلامت مو نیز مهم است. عدم مصرف آب کافی باعث خشکی پوست و مو می‌شود.
سخن آخر
عوامل متعددی وجود دارند که باعث خشکی مو می‌شوند. آنچه مهم است استفاده از فرآورده‌های آبرسان مناسب برای تغذیه لایه‌های داخلی مو و هیدراته نگه داشتن آن است. مراقبت صحیح از مو و اجتناب از انجام کارهایی که باعث خشکی مو می‌شوند نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
توجه به این نکته ضروری است که همه روش‌هایی که در این مقاله مطرح شد برای همه افراد موثر نیست چون موها با هم متفاوت است. اثربخشی ماسک‌ها و فرآورده‌های آبرسان نیز زمان‌بر است و نباید پس از اولین استفاده انتظار معجزه داشته باشید. حداقل یک ماه برای مشاهده اثربخشی یک محصول زمان لازم است.
