در جستجوی بی‌پایان برای یافتن بهترین فرآورده‌های طبیعی به منظور دست‌یابی به اهداف مراقبت از پوست و مو، روغن جوجوبا یکی از بهترین انتخاب‌ها محسوب می‌شود.
شما به احتمال زیاد تاکنون از این ماده استفاده کرده‌اید، حتی اگر متوجه آن نشده باشید. روغن جوجوبا یک تقویت‌کننده و آبرسان موثر است که در تعداد زیادی از فرآورده‌های مراقبت از پوست و مو به کار رفته می‌رود.
برای کسب اطلاعات بیشتر درباره روغن جوجوبا و فواید آن برای پوست و مو، تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
روغن جوجوبا چیست؟
روغن جوجوبا از یک درختچه همیشه سبز بومی مناطقی مانند مصر، پرو، هند و امریکا استخراج می‌شود. این روغن طلایی رنگ است و بوی مطبوعی دارد. اگرچه این ماده ظاهری شبیه روغن دارد و معمولا در دسته روغن‌ها قرار می‌گیرد، اما در حقیقت یک موم استری مایع است.
روغن جوجوبا سابقه مصرف طولانی در میان عموم مردم برای حفظ سلامت موها و پوست سر دارد. از روغن جوجوبا برای بهبود زخم و تقویت سیستم ایمنی هم استفاده می‌شود.
مطالعات نشان می‌دهد این ماده مصارف درمانی مهمی به ویژه برای مرطوب کردن پوست و محافظت از آن دارد. علاوه بر این، روغن جوجوبا دارای اثرات ضد التهابی، ضد قارچی و ضد میکروبی نیز هست.
این روغن معمولا عوارض جانبی اندکی دارد.
فواید روغن جوجوبا برای پوست
روغن جوجوبا حاوی ویتامین E، ویتامین‌های گروه B، مس و زینک است و می‌تواند اثرات ضدالتهابی از خود نشان دهد. مس و زینک دو ماده مغذی ضروری برای عملکرد پوست، ترمیم زخم و تشکیل کلاژن محسوب می‌شوند.
روغن جوجوبا به دلیل دارا بودن مقادیر بالای آنتی‌اکسیدان، در مقابله با التهاب، رادیکال‌های آزاد و استرس اکسیداتیو مؤثر است.
ترکیبات موجود در روغن جوجوبا به فرآیندهای عادی پوست کمک می‌کنند و می‌توانند در تسریع ترمیم پوست و کاهش التهاب موثر باشند. علاوه بر این در درمان اگزما، پسوریازیس و آفتاب‌سوختگی هم اثربخشی خوبی از آن دیده شده است.
روغن جوجوبا فواید بالقوه بسیاری برای پوست دارد که از میان آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
درمان خشکی پوست
روغن جوجوبا یک امولینت قوی است، به این معنی که اثربخشی خوبی برای کاهش خشکی و آبرسانی مجدد پوست دارد. این روغن بدون ایجاد احساس چربی و سنگینی روی پوست، به بازگرداندن نرمی به پوست و مرطوب‌کردن آن کمک می‌کند.
همچنین این ماده می‌تواند مانند وازلین یا لانولین از سطح پوست محافظت نماید.
درمان آکنه
برخی مطالعات قدیمی نشان می‌دهد روغن جوجوبا می‌تواند در درمان آکنه ولگاریس (جوش) موثر باشد. این روغن شباهت زیادی به چربی پوست (سبوم) دارد، به همین دلیل می‌تواند با حل کردن سبوم موجود در فولیکول‌های مو، باعث از بین رفتن آکنه شود.
تاکنون گزارشی مبنی بر بروز عوارض جانبی خاصی مانند سوزش یا خارش هنگام مصرف این روغن برای درمان آکنه ارائه نشده است. با این وجود، اثبات اثربخشی روغن جوجوبا روی درمان آکنه نیاز به بررسی بیشتری دارد.
این روغن به افرادی که پوستشان مستعد آکنه است کمک می‌کند، زیرا با نفوذ به فولیکول‌های مو و غدد چربی، مواد ضد التهابی خود را به لایه‌های عمیق‌تر پوست می‌رساند و به کاهش آکنه و پیشگیری از آن کمک می‌کند.
کاهش التهاب پوست
التهاب پوست ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شود از آفتاب سوختگی تا درماتیت و اگزما.
بعضی مطالعات روی مصرف موضعی روغن جوجوبا روی پوست نشان می‌دهند که روغن جوجوبا ممکن است خواص ضد التهابی داشته باشد.
این روغن می‌تواند به تسکین سوختگی پای نوزاد و بثورات پوشک (التهاب و قرمزی ناحیه پوشک کمک کند. نتایج یک مطالعه نشان داد روغن جوجوبا می‌تواند به اندازه داروهایی مانند نیستاتین و تریامسینولون در کاهش التهابات پوستی موثر باشد.
با این وجود، مطالعات بیشتری در این زمینه لازم است.
بهبود چین و چروک‌های پوست
کلاژن یکی از مهم‌ترین اجزای سازنده پوست است که با گذشت زمان و بالا رفتن سن، سرعت تولید آن در بدن کاهش می‌یابد. این موضوع می‌تواند باعث بروز چین و چروک و از بین رفتن کشسانی و رطوبت پوست شود و ظاهری مسن‌تر برای شما ایجاد کند.
بسیاری از ترکیبات مراقبت از پوست مانند رتینوئیدها و ویتامین A می‌توانند تولید کلاژن را افزایش دهند. روغن جوجوبا یکی از ترکیبات مؤثر در بهبود تولید کلاژن و کاهش خطوط ریز و چین‌وچروک‌های پوست است. به دلیل ویتامین E موجود در آن، این روغن می‌تواند به افزایش کشسانی و آبرسانی پوست نیز کمک کند.
از دیگر به محو کردن ترک‌های پوستی و جای زخم (اسکار) هم کمک کند.
بهبود جای زخم و اسکار
روغن جوجوبا سرشار از ویتامین E است و همینطور می‌تواند میزان تولید کلاژن را بهبود ببخشد. این ویژگی‌ها باعث شده است این روغن به عنوان راهکاری برای تسریع بهبود جای زخم و اسکار شناخته شود.
کلاژن ترمیم بافت آسیب‌دیده را تسریع می‌کند و ویتامین E با کاهش التهابات به این روند کمک می‌کند.
تسکین آفتاب‌سوختگی
ویتامین E و آنتی‌اکسیدان‌های موجود در روغن جوجوبا می‌توانند در تسکین پوست پس از آفتاب‌سوختگی موثر باشند. مطالعات نشان می‌دهد که روغن جوجوبا می‌تواند باعث تسریع بسته شدن زخم و ترمیم آن شود و از آنجایی که آفتاب سوختگی در حقیقت یک زخم سطحی ناشی از پرتوهای مضر خورشید است، در بهبود آن نیز موثر است.
آیا روغن جوجوبا پوست را روشن‌تر می‌کند؟
شواهد علمی کافی مبنی بر اثربخشی روغن جوجوبا روی لک‌های تیره صورت و روشن‌تر کردن پوست وجود ندارد اگرچه ویتامین E موجود در این روغن می‌تواند تا حدی در این زمینه موثر باشد.
به طور کلی از روغن جوجوبا به عنوان یک روغن روشن‌کننده پوست نام برده نمی‌شود، اگرچه ممکن است در ساخت برخی فرآورده‌های روشن‌کننده پوست از این روغن استفاده شود.
فواید روغن جوجوبا برای مو
روغن جوجوبا فواید متعددی برای مو دارد که مهم‌ترین آن‌ها عبارت‌اند از:
ترمیم موهای آسیب دیده
یکی از خواص روغن جوجوبا، ترمیم موهای آسیب دیده است.
روغن جوجوبا می‌تواند آسیب ناشی از ابزارهای حرارتی حالت‌دهنده مو و مواد شیمیایی را درمان کند. این روغن می‌تواند یک لایه محافظ روی موها ایجاد کند تا مانع آسیب حرارتی و شکستگی موها شود.
روغن جوجوبا می‌تواند از کاهش پروتئین‌های موجود در مو جلوگیری کرده و به حفظ سلامت موها و کاهش شکنندگی آن‌ها کمک کند.
تقویت مو
اسیدهای چرب زنجیره بلند موجود در روغن جوجوبا به حفظ رطوبت در موها و ایجاد ظاهری پرپشت‌تر، ضخیم‌تر و با شکنندگی کمتر کمک می‌کند. استفاده از این روغن به عنوان نرم‌کننده بدون نیاز به آبکشی برای افرادی که موهای ضعیف، شکننده و خشک دارند یا انتهای موهایشان دچار موخوره شده، بسیار مفید است.
ویتامین‌ها و مواد معدنی موجود در روغن جوجوبا موها را به خوبی تغذیه می‌کند و باعث ارتقای سلامت تارهای مو می‌شود.
مرطوب کردن موها
روغن جوجوبا یک مرطوب کننده بسیار موثر برای موها است. بهنیک اسید و اولئیک اسید موجود در این روغن باعث تقویت ریشه موها در ناحیه فولیکول شده و تعادل چربی پوست سر را حفظ می‌کند.
روغن جوجوبا با دلیل داشتن ترکیبات ترمیم‌کننده و مغذی، در درمان خشکی مو و از بین بردن پوسته‌ها موثر است.
کمک به درمان شوره سر و کمک به درمان اگزما و پسوریازیس، از دیگر فواید روغن جوجوبا به شمار می‌رود.
حفظ تعادل طبیعی پوست سر
روغن جوجوبا دارای خواص آنتی‌اکسیدانی و ضد میکروبی است که به تعادل pH پوست سر و بازیابی رطوبت طبیعی آن کمک می‌کند. این ویژگی به پوست سر اجازه می‌دهد تا به اندازه کافی چربی تولید کند.
کنترل شوره سر
یکی از علت‌های اصلی شوره سر، عدم تعادل و تنظیم چربی موجود در پوست سر است.
روغن جوجوبا با تنظیم pH پوست سر و تعادل میزان ترشح سبوم، می‌تواند یک درمان طبیعی برای شوره سر باشد.
با توجه به شدت شوره سر، می‌توان از این روغن پیش از شستن موها با شامپو یا به عنوان نرم‌کننده پوست سر بدون نیاز به آبکشی پس از حمام استفاده کرد.
آیا روغن جوجوبا به درمان ریزش مو کمک می‌کند؟
گاهی از روغن جوجوبا به عنوان درمان ریزش مو یاد می‌شود اما شواهد علمی کافی برای اثبات این اثر وجود ندارد. با این وجود، این روغن ممکن است با تقویت موها و کاهش شکستن آن‌ها، از انواع خاصی از ریزش مو پیشگیری کند.
روش مصرف روغن جوجوبا
می‌توان از روغن جوجوبا به تنهایی به صورت موضعی روی صورت، پوست یا مو استفاده کرد. علاوه بر این، روغن جوجوبا به صورت گسترده در ترکیبات فرآورده‌های مراقبت از پوست و مو قرار دارد. از جمله فرآورده‌های حاوی روغن جوجوبا می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ضد‌آفتاب‌ها
- مرطوب‌کننده‌ها و لوسیون‌ها
- روغن بدن و حمام
- پد، اسکراب و کرم‌های پاک‌کننده صورت
- کرم‌ها و روغن‌های صورت
- نرم‌کننده‌ها و روغن‌های مو
- فرآورده‌های پاک‌کننده آرایش
- کرم‌های اصلاح
نکته: همیشه روغن جوجوبا و فرآورده‌های حاوی آن را طبق دستورالعمل مصرف کنید و از مصرف بیشتر از میزان توصیه شده بپرهیزید.
نحوه استفاده از روغن جوجوبا برای پوست
روغن جوجوبا معمولا پیش از استفاده از مرطوب‌کننده در روتین پوستی استفاده می‌شود. برای بهترین نتیجه، ابتدا صورت خود را با شوینده صورت بشویید و پس از تونر، سرم پوستی از روغن جوجوبا روی صورت خود استفاده کنید.
نحوه استفاده از روغن جوجوبا برای مو
برای بهترین نتیجه از روغن جوجوبا، بسته به نوع مو، پوست سر و دلیل استفاده، می‌توانید آن را مستقیماً روی پوست سر و ریشه موها ماساژ دهید و سپس به طور یکنواخت روی طول موها پخش کنید. همچنین، اگر نوع پوست سرتان به مراقبت کمتری نیاز دارد، می‌توانید روغن را فقط به ساقه و انتهای موها بزنید.
این روغن نیازی به رقیق کردن ندارد و می‌توانید از آن به عنوان روغن حامل هم استفاده کنید.
ایمنی و عوارض جانبی
روغن جوجوبا معمولا عوارض خاصی ایجاد نمی‌کند، اما با این وجود، انجام تست پچ پوستی پیش از استفاده از آن توصیه می‌شود. به این منظور، مقدار کمی از روغن را روی یک بخش کوچک پوست (مثل پشت بازو) بمالید و ۲۴ ساعت به آن زمان دهید تا واکنش پوست به آن را متوجه شوید.
تست پچ پوستی روغن جوجوبا در انسان به ندرت باعث واکنش آلرژیک می‌شود مگر در کسانی که دچار حساسیت بیش از حد هستند.
چند گزارش مبنی بر بروز درماتیت تماسی در اثر مصرف روغن جوجوبا وجود دارد، اما در مطالعات متعددی چنین عارضه‌ای مشاهده نشده است.
در شرایط زیر، پیش از مصرف روغن جوجوبا برای اولین بار، با پزشک مشورت کنید:
- ابتلا به بیماری جدی
- بارداری یا شیردهی
- استفاده برای کودکان
این موضوع، به‌ویژه هنگام استفاده از مقادیر زیاد روغن جوجوبا روی پوست، اهمیت دارد. از مصرف خوراکی این روغن یا استفاده از آن روی چشم اجتناب کنید.
تشخیص روغن جوجوبا اصل
هنگام تهیه روغن جوجوبا، باید به دنبال انواع خالص و طبیعی آن باشید. همه روغن‌های جوجوبا یکسان نیستند و درجات خلوص مختلف و تکنیک‌های فرآوری متفاوتی برای تولید آن‌ها به کار می‌رود. این تفاوت‌ها تاثیر زیادی برای کیفیت، پایداری و اثربخشی این روغن دارد.
روغن جوجوبای مرغوب، طلایی رنگ، بدون ناخالصی و شفاف است و معمولا بوی خاصی ندارد. با استفاده از این ملاک‌ها می‌توان طبیعی و بکر بودن روغن جوجوبا را مشخص کرد. اما این کار ممکن است برای همه افراد امکان‌پذیر نباشد و هر کسی نتواند تفاوت روغن جوجوبای طبیعی و مرغوب را با انواع نامرغوب آن متوجه شود.
در این شرایط استفاده از فرآورده‌های حاوی این روغن که به صورت اختصاصی برای رفع مشکلات پوست و مو طراحی شده‌اند، راهکار بهتری به نظر می‌رسد.
انتخاب فرآورده حاوی روغن جوجوبا
اگرچه روغن جوجوبای مرغوب معمولا ایمن در نظر گرفته می‌شود اما فرآورده‌های حاوی این روغن شامل ترکیبات دیگری هم هستند. پیش از تهیه محصولات حاوی روغن جوجوبا، فهرست ترکیبات آن را به دقت مطالعه کنید تا مطمئن شوید که این محصول برای شما ایمن است و حاوی ماده‌ای که نسبت به آن حساسیت یا آلرژی دارید، نیست.
اگر روغن جوجوبا یا فرآورده حاوی آن باعث تحریک پوستتان شد، مصرف آن را بلافاصله متوقف کرده و به پزشک مراجعه کنید. پزشک می‌تواند بهترین فرآورده روغن جوجوبا را متناسب با مشکل خاصی که سعی در برطرف کردن آن دارید به شما معرفی کند.
خلاصه مطلب
روغن جوجوبا فواید متعدد و گسترده‌ای دارد پس اگر به دنبال یک ماده طبیعی هستید که نگرانی‌هایتان درباره پوست و مو را برطرف کند، می‌توانید از این روغن استفاده کنید.
روغن جوجوبا به مرطوب کردن، آبرسانی مجدد و محافظت از پوست کمک می‌کند. شواهدی وجود دارد که این روغن می‌تواند در درمان آکنه و درماتیت (التهاب پوستی) هم موثر باشد.
تقویت و آبرسانی به موها نیز از مهم‌ترین خواص روغن جوجوبا برای موها به شمار می‌رود. این روغن معمولا عارضه خاصی روی پوست ایجاد نمی‌کند و ملایم است. با این وجود، بهتر است پیش از اولین مصرف حتما با پزشک مشورت کنید.
دیدگاه خود را با ما به اشتراک گذارید
اگر شما هم تجربه‌ای از استفاده از روغن جوجوبا دارید یا سوالاتی در این زمینه دارید، خوشحال می‌شویم نظرات و تجربیات خود را با ما در میان بگذارید. همچنین می‌توانید سوالات خود را بپرسید تا به آن‌ها پاسخ دهیم.
