وز شدن مو می‌تواند مشکلی بسیار آزاردهنده باشد و زیبایی و درخشندگی موها را تحت تأثیر قرار دهد. برای بسیاری افراد ازبین‌بردن وز مو کار ساده‌ای نیست اما اگر علت ایجاد وز به درستی مشخص شود، کنترل آن امکان‌پذیر خواهد بود.
ما در این مقاله به سوالات شما درباره وز مو، علت بروز و روش‌های کنترل آن پاسخ می‌دهیم. در دقایق پیش رو با ما همراه باشید.
مو چگونه وز می‌شود؟
علت اصلی وز مو، آسیب کوتیکول است. کوتیکول یا لایه خارجی مو از سلول‌های غیرزنده‌ای تشکیل شده است که مانند فلس‌های ماهی با یکدیگر هم‌پوشانی دارند؛ این ساختار، سطح مو را به طور کامل پوشش داده و از ساقه مو در برابر عوامل خارجی محافظت می‌کند.
در موهای سالمی که با چربی طبیعی پوست سر رطوبت‌رسانی شده‌اند، این سلول‌ها به خوبی روی هم قرار می‌گیرند و کوتیکول مو بسته است؛ اما در موهای خشک و آسیب‌دیده، با بازشدن کوتیکول مو، رطوبت طبیعی از ساقه مو خارج و در عین حال رطوبت هوا وارد ساقه مو می‌شود. در نتیجه با متورم‌شدن تار مو و تغییر شکل آن (تصویر زیر)، مو وز می‌کند.
موهای وزدار، کدر و مات هم هستند، زیرا کوتیکول نامنظم، توانایی منعکس‌کردن نور را ندارد و همین مسئله براقی و درخشندگی طبیعی مو را از بین می‌برد.
دلایل وز شدن مو
عوامل متعددی میتوانند باعث خشک و وز شدن موها شوند؛ مانند:
رطوبت هوا
همان‌طور که در بخش قبل گفته شد، در موهای خشک (فاقد چربی طبیعی کافی) کوتیکول مو باز می‌شود و رطوبت را از محیط جذب می‌کند. در نتیجه مو متورم و وزدار می‌شود.
شست‌وشوی موها با آب داغ
شستن موها با آب داغ اثری مشابه رطوبت هوا بر آن دارد و باعث تورم ساقه مو و ایجاد وز می‌شود. به همین دلیل بهتر است موها با آب ولرم شسته شوند. آبکشی کردن موها با آب سرد در پایان شست‌وشو نیز به بسته ماندن کوتیکول و براق شدن موها کمک می‌کند.
فرآورده‌های مراقبت از موی خشن
فرآورده‌های شیمیایی و خشن می‌تواند چربی طبیعی موها را بیش‌ازحد از بین ببرد و باعث زبری موها و ایجاد وز شود. این فرآورده‌ها می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- رنگ مو
- مواد شیمیایی مورد استفاده برای فر دائم
- محصولات حاوی سولفات
- محصولات حاوی الکل
- ترکیبات شیمیایی برای صاف‌کردن دائم مو
- مواد شیمیایی مورد استفاده برای دکلره‌کردن
در این مورد بیشتر بخوانید ≫
ابزارهای حرارتی حالت‌دهنده مو
این ابزارها به کوتیکول مو آسیب جدی می‌رسانند و میتوانند باعث خشکی و وز موها شوند. بنابراین بهتر است استفاده از آن‌ها محدود شود.
فرآورده‌های محافظ حرارتی مو هم میتوانند اثرات منفی این ابزارها را تا حدی کاهش دهند؛ اما بهترین و مطمئن‌ترین راه، عدم استفاده از حرارت روی موهاست.
شستن بیش از حد موها
شست‌وشوی روزانه می‌تواند باعث ازبین‌رفتن چربی طبیعی موها شود. این چربی برای حفظ سلامت موها ضروری است. با توجه به جنس و نوع مو، ۲ تا ۳ بار در هفته شستن آن کافی است در غیر این صورت تعادل طبیعی موها و پوست سر برهم می‌خورد.
نکته۱: در صورتی که سبک زندگی روزانه شما ایجاب می‌کند برای پاکسازی تعریق از پوست سر، هر روز از شامپو استفاده کنید، حتما یک شامپو روزانه فاقد سولفات و سیلیکون که دارای روغن‌ها وعصاره‌های طبیعی آبرسان باشد انتخاب نمایید.
نکته۲: اگر به دلیل چربی بیش‌ازحد پوست سر ناچار هستید هر روز موهای خود را بشویید، حتما از یک شامپوی تخصصی استفاده کنید که برای تنظیم چربی پوست سر و آبرسانی قوی طراحی شده باشد. زیرا تکرار استفاده از شامپوهای خشن که پوست را بسیار خشک می‌کنند، موجب می‌شود پوست سر برای جبران این خشکی، حتی چربی بیشتری تولید کند. پس هدف از شامپو کردن پوست سر چرب، فقط پاک‌کردن چربی نیست، بلکه تولید این چربی باید در کنار آبرسانی منظم، تنظیم شود.
در این مورد بیشتر بخوانید ≫
خشک‌کردن موها با حوله
اصطکاک ناشی از خشک‌کردن موها با مالیدن محکم حوله نیز با برگرداندن قطعات کوتیکول در جهت عکس، به این لایه آسیب می‌رساند و موجب وز و کدری مو می‌شود. بهتر است اجازه دهید موها در هوای آزاد خشک شوند. اما اگر امکان آن را ندارید، آب اضافه موها را با گذاشتن و برداشتن حوله‌های میکروفایبر به آرامی بگیرید و هیچ‌گاه هیچ پارچه یا وسیله‌ای مانند شانه را در جهت عکس (یعنی از سمت انتهای تار مو به سوی ریشه) نکشید تا نظم کوتیکول‌ها به هم نخورد.
بهترین محصولات برای ازبین‌بردن وز مو
فرآورده‌هایی که برای مراقبت از مو انتخاب می‌کنید میتوانند باعث ایجاد یا از بین بردن وز موها شوند. همیشه به دنبال محصولاتی باشید که حاوی ترکیبات مفید هستند و از فرآورده‌های حاوی الکل، سولفات و پارابن اجتناب کنید. برخی از محصولاتی که میتوانند به کاهش و رفع وز موها کمک کنند، عبارت‌اند از:
شامپو و نرم‌کننده ضد وز
از محصولاتی استفاده کنید که به صورت اختصاصی برای مقابله با وز و افزودن رطوبت به موها طراحی شده‌اند. ممکن است چنین محصولاتی را با نام شامپو یا ماسک ترمیم‌کننده یا شامپو برای موهای آسیب‌دیده ببینید. این فرآورده‌ها حاوی ترکیباتی مانند شی‌باتر هستند که می‌تواند کوتیکول مو را نرم کند و وز را کاهش دهد.
نکته مهم ≫
بسیار دقت کنید محصولی که برای نرمی مو و رفع وز آن استفاده می‌کنید، کاملا عاری از ترکیبات سیلیکونی (دایمتیکون) باشد. سیلیکون‌ها در بازه زمانی کوتاهی پس از استفاده، حس نرمی و لطافت خوشایندی به موها می‌بخشند، اما پس از مدتی موجب خشکی شدیدتر، شکنندگی و موخوره می‌شوند.
نرم‌کننده بدون نیاز به آبکشی
این محصولات پس از حمام استفاده می‌شوند و برخلاف نرم‌کننده‌های معمولی نیازی به آبکشی ندارند. نرم‌کننده‌های بدون نیاز به آبکشی میتوانند باعث نرم و مرطوب‌شدن موها و ازبین‌رفتن وز شوند.
سرم مو
سرم مو تار مو را می‌پوشاند و باعث درخشندگی و محافظت از مو در برابر رطوبت یا خشکی محیط می‌شود. یک سرم موی خوب اگر فاقد سیلیکون و حاوی روغن‌ها و عصاره‌های طبیعی مغذی باشد، حتی می‌تواند گروهی از آسیب‌های مو را ترمیم، از آن در برابر عوامل محیطی محافظت و باعث آبرسانی موها شود.
نکته: اگر موهای شما فر و وزدار است، سرم مویی با بافت سبک و جذب سریع را انتخاب کنید تا با سنگین‌کردن تار مو موجب بازشدن و بدحالتی فر آن نشود.
ماسک مو
استفاده از ماسک مو یکی از بهترین راه‌های درمان موهای آسیب دیده و وز است. ماسک مو می‌تواند برای رساندن مقادیر بالایی از ترکیبات مفید به موها و در نتیجه تغذیه و رطوبت‌رسانی و جلوگیری از ایجاد وز مفید باشد.
استفاده از ماسک موهای بدون سولفات و سیلیکون و حاوی ترکیبات مرطوب‌کننده بهترین نتیجه را برای کنترل وز مو دارد.
روغن مو
روغن‌تراپی مو به روش‌ها و با استفاده از روغن‌های متفاوتی انجام می‌شود، اما اگر فرصت انجام آن را ندارید، استفاده از چند قطره از روغن‌هایی مانند آرگان یا نارگیل در انتهای تارهای مو می‌تواند به نرم و مرطوب‌کردن موها کمک کند؛ البته به شرطی که از روغن‌های خالص که کاملاً فاقد الکل و سیلیکون باشند استفاده نمایید.
اسپری مو
اسپری موی مخصوص موهای خشک و آسیب‌دیده که حاوی ترکیبات مرطوب‌کننده و ضد وز باشد، می‌تواند بدون چرب و سنگین‌کردن موها، آن‌ها را آبرسانی و تغذیه نماید و باعث رفع خشکی و وز شود.
در مورد این محصولات نیز مانند تمام موارد دیگر، توجه به عدم وجود سیلیکون‌ها ضروری است.
کرم مو
این محصولات اگر به درستی فرموله شده باشند، میتوانند با ترمیم ساختار و رطوبت‌رسانی به ساقه مو، از شکستگی موها و ایجاد وز جلوگیری کنند. با استفاده مداوم از کرم مو آسیب‌های وارد‌شده به موها برطرف می‌شود و درخشندگی و لطافت به موها بازمی‌گردد.
درمان وز مو
شما می‌توانید با استفاده از محصولات آبرسان، ماسک موهای نرم‌کننده یا سرم‌هایی که از موها محافظت می‌کند و باعث نرمی آن می‌شوند، وز مو را کنترل کنید. استفاده از شامپوهای ملایم و بدون مواد خشن اهمیت به‌سزایی دارد. علاوه بر این، توجه به موارد زیر هم می‌تواند کمک‌کننده باشد:
- از ابزارهای حرارتی حالت‌دهنده مو کمتر استفاده کنید.
- برای شستن موها از آب داغ استفاده نکنید.
- موهایتان را به اندازه بشویید، نه کم و نه زیاد.
- از فرآورده‌های خشن و ناملایم استفاده نکنید.
- از هوای آزاد یا حوله میکروفایبر برای خشک‌کردن موها استفاده کنید.
- اگر در آب و هوای مرطوب زندگی می‌کنید از محصولات ضد وز استفاده کنید.
- تمام محصولات مراقبت از موی خود را بررسی کنید تا فاقد الکل، نمک، سولفات، سیلیکون و رنگ باشند.
درمان‌های تخصصی برای صاف‌کردن وز مو
اگر با وجود رعایت نکاتی که در بخش‌های قبل گفته شد باز هم وز موهای شما کنترل نمی‌شود، می‌توانید از بعضی روش‌های تخصصی برای صاف و نرم کردن موها استفاده کنید. پیش از انتخاب هریک از این روش‌ها با متخصص مراقبت از مو صحبت کنید تا بهترین گزینه را با توجه به نوع موهایتان به شما پیشنهاد کند. از جمله روش‌هایی که برای کاهش وز موها کاربرد دارند می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
کراتینه‌کردن مو
کراتینه کردن مو یکی از پرطرفدارترین و موثرترین روش‌ها برای کاهش وز مو و بهبود بافت آن است. در این روش، آرایشگر یک محلول بر پایه کراتین را روی موها می‌مالد و آن را با استفاده از حرارت تثبیت می‌کند. کراتینه کردن باعث نرم‌شدن کوتیکول مو، کاهش وز و افزایش درخشندگی موها می‌شود. با توجه به مواد مورد استفاده برای کراتینه کردن مو و روتین مراقبت از مو، نتایج آن می‌تواند برای چند هفته تا چند ماه باقی بماند. البته ترکیبات مورد استفاده در کراتینه مو، بدون عارضه نیست و متخصصان توصیه می‌کنند بیش از ۲ بار در سال از این روش استفاده نکنید. هم‌چنین انجام کراتینه مو برای نوجوانان که در حال رشد و تغییرات هورمونی هستند، توصیه نمی‌شود.
درمان با نرم‌کننده‌های عمقی
این روش که شامل تغذیه و آبرسانی شدید موهای وز است، می‌تواند در بهبود ظاهر و سلامت کلی موها موثر باشد. به این منظور معمولا از یک ماسک نرم‌کننده قوی استفاده می‌شود و پس از آن اجازه می‌دهند ماسک برای مدت طولانی روی موها باقی بماند تا بتواند به خوبی به ساقه مو نفوذ و آن را آبرسانی و مرطوب کند. در نتیجه استفاده از نرم‌کننده عمقی وز موها کاهش می‌یابد، موها نرم و حالت‌پذیرتر می‌شوند.
صاف‌کردن موها با استفاده از مواد شیمیایی
در این روش با استفاده از مواد شیمیایی ساختار مو موقتا تغییر می‌کند و ظاهر صاف و نرم‌تری به خود می‌گیرد. برای صاف‌کردن موها نوعی ماده شیمیایی روی موها مالیده می‌شود که پیوندهای شیمیایی بافت طبیعی آن را از بین می‌برد. سپس موها با استفاده از حرارت بالا صاف می‌شوند تا بتوانند ظاهر جدید را حفظ کنند. نتایج این روش معمولا به مدت طولانی باقی می‌ماند اما با رشد موهای جدید نیازمند ترمیم منظم است.
البته این روش نیز گزینه اول برای رفع وز نیست زیرا مشکل را فقط در ظاهر برطرف می‌کند و آسیب زیادی به ساختار تار مو می‌رساند.
بهترین روغن‌ها برای رفع وز مو
روغن‌های طبیعی میتوانند برای کاهش وز و افزودن رطوبت به موها بسیار موثر باشند. برخی از موثرترین روغن‌ها برای کنترل وز عبارت‌اند از:
- روغن آرگان خالص: این روغن حاوی آنتی‌اکسیدان‌ها، ویتامین‌ها و اسیدهای چرب است که می‌تواند به تغذیه و رطوبت‌رسانی موها کمک کند. روغن آرگان به سرعت جذب ساقه مو می‌شود و آن را صاف، نرم و بدون وز می‌کند. این روغن می‌تواند از موها در برابر حرارت و عوامل محیطی نیز محافظت کند.
- روغن نارگیل بدون الکل: این روغن با قابلیت نفوذ به ساقه مو و اثرات نرم‌کننده عمقی آن شناخته می‌شود. روغن نارگیل وز مو را کاهش می‌دهد و با تقویت و مرطوب‌کردن تارهای مو از شکستگی آن جلوگیری می‌کند. علاوه بر درخشان‌کردن موها این روغن می‌تواند به بهبود شرایط کلی مو نیز کمک کند.
- روغن جوجوبا: این روغن بهترین گزینه برای مرطوب‌کردن موها بدون چرب و سنگین‌کردن آن است چون شباهت زیادی به چربی طبیعی تولیدشده توسط پوست سر دارد. روغن جوجوبا باعث افزایش درخشندگی و کاهش وز موها می‌شود و کوتیکول مو را نرم می‌کند. این روغن به راحتی جذب مو می‌شود.
- روغن بادام شیرین: این روغن باعث درخشان‌شدن موها و کنترل وز می‌شود چون سبک است و به راحتی جذب می‌شود. اسیدهای چرب و ویتامین‌های موجود در آن به تقویت و تغذیه موها و نرم، زیبا و حالت‌پذیرکردن آن کمک می‌کنند.
- روغن زیتون: این روغن سرشار از ویتامین و آنتی‌اکسیدان، و در رطوبت‌رسانی و نرمکردن موها مؤثر است. روغن زیتون کشسانی موها را افزایش می‌دهد، وز را کمتر می‌کند و باعث نرم‌شدن کوتیکول مو می‌شود. این روغن نرمی و درخشندگی موها را افزایش داده و حالت‌پذیری آن را بهبود می‌بخشد. البته بافت غلیظ و نسبتا سنگین روغن زیتون، موجب می‌شود در بسیاری موارد برای موهای نازک یا موهای فر مناسب نباشد.
پیشگیری از وز مو
یکی از مهم‌ترین روش‌های مراقبت از موها داشتن رژیم غذایی سالم و متعادل است. تغذیه ناسالم می‌تواند باعث کدرشدن موها، ایجاد وز یا حتی ریزش مو شود. در ادامه نکاتی را برای بهبود سلامت موها و پیشگیری از ایجاد وز با هم مرور می‌کنیم:
- از شستن بیش از حد موها اجتناب کنید: شست‌وشوی بیش از حد موها با شامپو می‌تواند باعث خشک‌شدن تارهای مو، ایجاد وز و غیرقابل کنترل شدن آن شود.
- دما را کاهش دهید: حرارت و وز مو ارتباط نزدیکی با هم دارند. برای شست‌وشو و آبکشی موهایتان از آب خنک یا ولرم استفاده کنید. علاوه بر این، سعی کنید از دماهای بالای ابزارهای حرارتی حالت‌دهنده مو استفاده نکنید و همیشه از فرآورده‌های محافظ حرارتی مو و محصولات ضد وز استفاده نمایید.
- از موها در برابر رطوبت محافظت کنید: در آب و هوای مرطوب یا در هنگام ورزش‌کردن می‌توانید با پوشاندن موهایتان با استفاده از کلاه یا روسری جذب رطوبت از هوا را به حداقل برسانید. سرم‌ها و اسپری‌های مو بدون نیاز به آبکشی هم میتوانند در محافظت از موها در برابر رطوبت کمک‌کننده باشند زیرا روغن‌های طبیعی موجود در این محصولات تا حد زیادی از تبخیر آب درون تار مو پیشگیری می‌کنند و به این ترتیب رطوبت محیط نمی‌تواند موجب تورم و وز موها شود.
- مراقبت از موهایتان را در اولویت قرار دهید: استفاده منظم از ماسک مو و فرآورده‌های ضد وز می‌تواند به حفظ ظاهر زیبای موهایتان در هر شرایطی کمک کند.
بهترین ماسک موهای خانگی برای موهای وز
اگر به محصولات مراقبت از موی تخصصی و طراحی‌شده بر پایه گیاهی دسترسی ندارید، استفاده از ماسک‌های خانگی یکی از روش‌های جایگزین برای مقابله با وز و تغذیه موها با استفاده از ترکیبات طبیعی است. در ادامه دو ماسک خانگی ساده و اثربخش برای کاهش وز مو را به شما معرفی می‌کنیم:
ماسک موی روغن نارگیل و عسل
- ۲ قاشق غذاخوری روغن نارگیل (تهیه‌شده به روش پرس سرد) و ۱ قاشق غذاخوری عسل خام را در یک کاسه کوچک به خوبی مخلوط کنید.
- مخلوط حاصل را روی موهای نمناک در یک جهت از بالا به پایین بمالید.
- موها را با کلاه حمام بپوشانید.
- پس از ۳۰ دقیقه تا ۱ ساعت با شامپو و آب ولرم بشویید.
ماسک موی روغن زیتون و موز
- یک عدد موز رسیده را له کرده و آن را با ۲ قاشق غذاخوری روغن زیتون مخلوط کنید.
- این مخلوط را روی موهای نمناک به ویژه در نقاطی که وز بیشتری دارد، بمالید.
- پس از ۳۰ دقیقه تا ۱ ساعت با شامپو و آب ولرم بشویید.
توجه: اگر موهای شما زیاد بلند نیست، می‌توانید با رعایت نسبت ترکیبات، میزان آن را نصف کنید.
کمبود چه ویتامینی می‌تواند باعث وز شدن مو شود؟
معمولا کمبود ویتامین به تنهایی نمی‌تواند عامل وز کردن موها باشد. اما کمبود بعضی ویتامین‌ها ممکن است روی سلامت کلی موها اثر بگذارد و به صورت غیر مستقیم باعث وز کردن موها شود. برای مثال:
- ویتامین A برای حفظ سلامت پوست و مو حیاتی است و کمبود آن می‌تواند باعث خشکی، شکنندگی و وز کردن موها شود.
- ویتامین D برای عملکرد فولیکول مو ضروری است و میزان ناکافی آن در بدن باعث تضعیف مو و ایجاد وز می‌شود.
- ویتامین‌های گروه B مثل بیوتین (B7)، نیاسین (B3) و پانتوتنیک اسید (B5) نقش مهمی در سلامت موها دارند. کمبود بیوتین علاوه بر افزایش وز، می‌تواند باعث کم‌پشت شدن موها نیز شود.
- ویتامین C برای تولید کلاژن و استحکام مو ضروری است و کمبود آن می‌تواند با تضعیف ساختار مو، باعث شکستگی و وز کردن موها شود.
سخن پایانی
وز و خشکی موها مشکلی بسیار شایع و آزاردهنده است، اما می‌توان با استفاده از بعضی راهکارهای در دسترس به پیشگیری و رفع آن کمک کرد. شست‌وشو، خشک‌کردن و حالت‌دادن صحیح موها و استفاده از فرآورده‌های مناسب می‌تواند در سالم نگه‌داشتن موها و کاهش وز بسیار موثر باشد.
