یافتن راهکارهای مؤثر برای پرپشت شدن مو همیشه یکی از دغدغه‌های مهم افراد، به‌ویژه کسانی است که با مشکل ریزش مو یا نازک‌شدن تارهای مو مواجه‌اند. داشتن موهای پرپشت و سالم نه‌تنها به افراد اعتماد به نفس بیشتری می‌بخشد، بلکه تا حدود زیادی نشانگر سلامت کلی بدن نیز محسوب می‌شود. دلایل مختلفی می‌توانند منجر به کم‌پشتی مو شوند، از عوامل ژنتیکی و تغییرات هورمونی گرفته تا سبک زندگی، تغذیه و روش‌های مراقبت از مو.
در این مقاله، به بررسی علل مختلف کم‌پشتی و راهکارهای مؤثر برای پرپشت شدن مو خواهیم پرداخت. با رعایت نکات ساده و استفاده از روش‌های طبیعی و علمی، می‌توان روند ریزش مو را کاهش داد و موهایی پرتر و سالم‌تر داشت. اگر به دنبال بهبود وضعیت موهای خود هستید، این مقاله می‌تواند راهنمای مناسبی برای شما باشد.
موها چگونه کم‌پشت می‌شوند؟
کم‌پشتی مو با توجه به جنسیت افراد به دلایل متفاوتی ایجاد می‌شود. در بعضی افراد ریزش مو باعث کاهش تعداد تارهای موی موجود روی سر و در نتیجه کم‌پشت‌شدن ظاهر موها می‌شود. برای مثال، انجمن متخصصان پوست بریتانیا گزارش داده است که ریزش مو با الگوی زنانه معمولا افراد بالای ۳۰ سال را درگیر می‌کند و باعث کم‌پشت شدن موها در قسمت بالایی سر می‌شود. همچنین موها در نواحی درگیر ممکن است کوتاه‌تر از سایر قسمت‌ها باشند.
در برخی موارد، کم‌پشتی ناشی از ریزش مو نیست؛ بلکه کوچک‌شدن اندازه فولیکول‌های مو و در نتیجه نازک‌شدن تارهای مو باعث کاهش حجم موها می‌شود. در این افراد تعداد فولیکول‌های فعال تغییری نکرده است، بلکه تارهای مو به مرور زمان نازک و مستعد شکستن شده‌اند.
علت کم‌پشت‌شدن موها
کم‌پشت شدن موها معمولا به تدریج اتفاق می‌افتد و به همین دلیل زمان کافی برای یافتن علت بروز آن و درمان مناسب وجود دارد. برخی از عوامل کم‌پشت شدن موها به شرح زیر است:
- کم‌خونی
- بالارفتن سن
- استرس مزمن
- کمبود ویتامین D
- انتخاب مدل موهای محکم
- تغییرات نامطلوب هورمونی
- توقف مصرف داروهای ضد بارداری
- ابتلا به برخی آلرژی‌ها و بیماری‌ها
- کاهش وزن قابل توجه در زمان کوتاه
- تغذیه نامناسب و کمبود برخی مواد مغذی
- استفاده از فرآورده‌های مراقبت از موی خشن
- تماس با برخی مواد شیمیایی، حتی آلودگی هوا
- استفاده بیش از حد از مواد شیمیایی روی موها
- اختلالات سیستم ایمنی
- زایمان
بعضی از موارد کم‌پشتی مو را می‌توان در خانه درمان کرد اما بهتر است ابتدا در این زمینه با پزشک صحبت کنید تا علت زمینه‌ای را برطرف نمایید. برای مثال اگر کم‌پشتی موی شما ناشی از کم‌خونی یا کمبود برخی ویتامین‌ها و مواد معدنی باشد، تا زمانی که آن را برطرف نکنید، درمان‌های موضعی مشکل را حل نخواهند کرد.
روغن برای پرپشت شدن مو
استفاده از بعضی روغن‌ها روی پوست سر می‌تواند بر رشد بیشتر موها، افزایش ضخامت تارهای مو و در نتیجه پرپشت‌شدن آن تاثیر مثبت داشته باشد. مطالعات حیوانی اثربخشی روغن‌تراپی مو با استفاده از بعضی اسانس‌های روغنی مانند روغن اسطوخودوس و روغن رزماری را بر پرپشت‌شدن موها نشان داده است اما هنوز مطالعات انسانی کافی برای اثبات اثربخشی آن‌ها وجود ندارد. از جمله روغن‌های مفید برای پرپشت شدن موها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
روغن زیتون
روغن زیتون سرشار از اسیدهای چرب امگا-۳ و مواد مغذی دیگری است که برای سلامت کلی موها مفید هستند. ماساژ پوست سر با روغن زیتون گرم می‌تواند به نرم‌کردن، افزایش ضخامت موها و نیز مرطوب‌کردن نواحی خشک پوست سر کمک کند.
دقت داشته باشید که استفاده از روغن زیتون برای پوست سر چرب چندان مطلوب نیست، زیرا ویسکوزیته این روغن بالاست و می‌تواند منافذ را مسدود کند. در مورد موی فر نیز روغن‌های چگال مانند روغن زیتون می‌توانند با سنگین‌کردن تار مو، حالت فر موها را به شکل نامطلوبی تغییر دهند.
روغن نارگیل
مطالعه‌ای در سال ۲۰۱۵ نشان داده است روغن نارگیل می‌تواند باعث افزایش ضخامت تارهای مو و تحریک رشد موها شود. علاوه بر آن، جذب این روغن توسط تارهای مو می‌تواند به پیشگیری از شکستگی مو و موخوره نیز کمک کند.
سبک بودن روغن نارگیل آن را برای همه افراد قابل استفاده می‌کند.
بیشتر بخوانید: خواص روغن نارگیل برای پوست و مو
روغن رزماری
روغن رزماری انتخاب مناسبی برای افزایش ضخامت تارهای مو و بهبود رشد موهاست چون می‌تواند تولید سلولی را افزایش دهد. نتایج یک مطالعه نشان می‌دهد روغن رزماری به اندازه داروی ماینوکسیدیل روی رشد موها موثر است اما عوارض جانبی بسیار کمتری دارد.
شما می‌توانید یک قاشق چای‌خوری روغن رزماری را با یک قاشق غذاخوری روغن نارگیل مخلوط کنید، روی پوست سرتان ماساژ دهید و پس از ۳۰ دقیقه با شامپو بشویید. برای اثربخشی بیشتر بهتر است این کار را دو بار در هفته انجام دهید. اگر پوست سر شما چرب یا مستعد شوره است، ۳ تا ۴ قطره روغن درخت چای نیز به این ترکیب اضافه نمایید.
دارو برای پرپشت شدن مو
استفاده از بعضی داروها برای کاهش سرعت کم‌پشت شدن موها و افزایش ضخامت تارهای مو توسط پزشکان توصیه می‌شود:
- ماینوکسیدیل: این دارو برای درمان کم‌پشتی و ریزش مو به صورت بدون نسخه قابل تهیه است. البته ماینوکسیدیل فقط به صورت موقتی ریزش مو را متوقف می‌کند و در حقیقت، ریزش مو را «درمان» نمی‌کند و مصرف زیاد آن باعث افزایش سرعت رشد موها نمی‌شود. بدتر اینکه با قطع مصرف این دارو، طی چند ماه موهای جدید مجددا دچار ریزش می‌شوند. تحریک پوست سر و رویش موهای ناخواسته در ناحیه صورت و گردن نیز عوارض جانبی احتمالی این دارو هستند.
- اسپیرونولاکتون: این دارو می‌تواند کم‌پشتی ناشی از میزان بیش از حد هورمون آلدوسترون (یکی از هورمون‌های غدد فوق کلیه) را کنترل کند. اسپیرونولاکتون در زنان به درمان کم‌پشت‌شدن و ریزش موی ناشی از نوسانات هورمونی کمک می‌کند. البته این دارو را هیچ‌گاه نباید بدون تجویز پزشک مصرف کرد.
- فیناستراید: این دارو تنها برای مردان توسط پزشک تجویز می‌شود و می‌تواند سرعت کم‌پشتی موها را کاهش دهد.
معمولا دیدن اثرات این داروها به یک سال مصرف مداوم نیاز دارد و در صورت قطع دارو ریزش مو مجددا آغاز می‌شود.
روش‌های خانگی برای پرپشت شدن مو
استفاده از بعضی راهکارهای خانگی می‌تواند روی پرپشت شدن موها موثر باشد اما این روش‌ها نباید جایگزین درمان‌های تخصصی برای بیماری‌های زمینه‌ای عامل کم‌پشت شدن موها مانند کمبوهای تغذیه‌ای یا آلوپسی شود. درمان‌های طبیعی که در ادامه آمده است می‌توانند به پرپشت شدن موها کمک کنند:
تخم‌مرغ
تخم مرغ سرشار از پروتئین است که به داشتن موهایی پرپشت و قوی کمک می‌کند. استفاده از ماسک موی تخم مرغ یک یا دو بار در هفته به مدت چند هفته می‌تواند به افزایش استحکام و ضخامت موها کمک کند.
ماسک موی تخم مرغ و روغن زیتون
- یک عدد زرده تخم مرغ، ۱ قاشق غذاخوری روغن زیتون و ۲ قاشق غذاخوری آب را مخلوط کنید.
- مخلوط را روی پوست سر و موهای خشک بمالید.
- اجازه دهید ۱۵ دقیقه باقی بماند.
- موها را با آب ولرم و شامپوی ملایم بشویید.
اگر به دلیل شرایط سلامتی، پزشک پرهیز یا رژیم غذایی خاصی را برای شما تجویز نکرده، سعی کنید روزانه دو عدد تخم‌مرغ پخته نیز میل کنید. این‌گونه مقدار قابل توجهی از کمبودهای تغذیه‌ای که بر حجم موها اثر دارد، در طول زمان جبران می‌گردد.
پوره پرتقال
ویتامین C، پکتین و اسیدهای موجود در پرتقال می‌توانند به روش‌های متفاوتی به موها کمک کنند. ویتامین‌ها و مواد مغذی می‌توانند درخشندگی طبیعی موها را بهبود بخشند و ظاهر پرپشت‌تری به آن بدهند. اسید پرتقال می‌تواند باقی‌مانده‌های محصولات مراقبت از مو که ممکن است با رشد مو تداخل ایجاد کند را تجزیه کند. برخلاف بعضی از درمان‌های دیگر، پوره پرتقال بوی مطبوعی نیز دارد.
برای تهیه پوره، یک یا دو پرتقال تازه را در غذاساز بریزید و مخلوط حاصل را روی موها و پوست سر ماساژ دهید. پس از ۱ ساعت می‌توانید آن را با یک شامپوی ملایم بشویید.
آلوئه‌ورا
گیاه آلوئه‌ورا فواید فراوانی برای پوست سر و موها دارد. مالیدن عصاره آلوئه‌ورا مستقیما روی موها و پوست سر می‌تواند به افزایش استحکام و پرپشت شدن تارهای مو کمک کند. برای درمان خانگی می‌توانید ژل خالص برگ آلوئه‌ورا را روی موها و پوست سر ماساژ دهید و پس از ۳۰ دقیقه بشویید. آلوئه‌ورا را می‌توان با روغن نارگیل یا روغن زیتون هم مخلوط کرد.
بیشتر بخوانید: خواص آلوئه‌ورا برای مو
ماساژ پوست سر
یک مطالعه در سال ۲۰۱۶ نشان داد ۲۴ هفته درمان با ماساژ پوست سر می‌تواند به پرپشت شدن و افزایش ضخامت تارهای مو کمک کند زیرا خون‌رسانی به پوست سر و در نتیجه تغذیه فولیکول‌ها با مواد غذایی و اکسیژن را تقویت می‌کند.
برای این کار روزانه به مدت ۵ تا ۲۰ دقیقه، با نوک انگشتان خود (بدون تماس ناخن) پوست سر را با انجام حرکات دایره‌ای کوچک و فشار نسبتا ملایم، ماساژ دهید. سپس دستان خود را با آب و مایع دستشویی بشویید.
تغذیه صحیح
رژیم غذایی سرشار از مواد مغذی که حاوی چربی‌های سالم، پروتئین و ویتامین‌های مختلف باشد می‌تواند به پرپشت‌کردن موها کمک کند. در حقیقت، کم‌پشت شدن موها می‌تواند نشانه این باشد که فرد مواد مغذی کافی دریافت نمی‌کند. افرادی که موهای کم‌پشت دارند می‌توانند برای ۱ تا ۲ وعده در روز، برخی از مواد مغذی زیر را در برنامه غذایی خود بگنجانند:
- سالمون که سرشار از پروتئین و اسیدهای چرب است.
- تخم مرغ که سرشار از پروتئین، امگا- ۳ و آهن است.
- گردو، بادام و سایر مغزها که منبع اسیدهای چرب هستند.
- ماست یونانی که منبع پروتئین است.
- انواع لوبیا که حاوی پروتئین هستند.
استفاده از مکملها
استفاده از مکملها می‌تواند کم‌پشت شدن موها دراثر کمبودهای تغذیه‌ای را کاهش دهد. اگر در بدن شما کمبود مواد مغذی وجود داشته باشد، پزشک مصرف مکمل‌های مناسب را توصیه خواهد کرد. آزمایش خون مشخص می‌کند که شما دچار کمبود کدام یک از مواد مغذی هستید.
موها برای حفظ سلامت، استحکام و ضخامت خود و نیز رشد بهتر نیازمند ترکیبات زیر هستند که در صورت کمبود آن‌ها در بدن مصرف مکمل توسط پزشک توصیه می‌شود:
- آهن
- اسید فولیک
- زینک
- بیوتین
- اسیدهای چرب امگا-۳
با اینکه شواهد کافی برای اثبات اینکه مصرف این مکملها باعث پرپشت شدن موها می‌شود، وجود ندارد اما این ترکیبات با سلامت پوست سر و موها ارتباط مستقیم دارند.
شامپو برای پرپشت شدن مو
شامپوهای حجم‌دهنده و پرپشت‌کننده مو به‌صورتی طراحی شده‌اند که علاوه بر تمیزکردن موها باعث افزایش ضخامت و پرپشت شدن آن‌ها نیز می‌شوند. این نوع شامپوها برای افرادی مفیدند که موهایشان به دلیل کوچک‌شدن فولیکول‌های مو نازک و کم‌پشت شده است. ترکیبات به‌کاررفته در شامپوهای حجم‌دهنده با افزایش ضخامت موهای نازک باعث می‌شوند حجم ظاهری موها به صورت موقتی بیشتر شود، اما علت اصلی بروز مشکل را برطرف نمی‌کنند.
شامپوهای حجم دهنده چگونه کار می‌کنند؟
شامپوهای حجم‌دهنده مختلفی در بازار وجود دارد که هرکدام از آن‌ها با استفاده از ترکیبات خاصی به افزایش ضخامت و پرپشت‌شدن موها کمک می‌کنند. در ادامه به روش‌های مختلفی که این شامپوها می‌توانند به پرپشت شدن موها کمک کنند می‌پردازیم:
- افزایش ضخامت هر یک از تارهای مو: با استفاده از ترکیباتی مانند پروتئین‌ها و کلاژن می‌توان به افزایش ضخامت تارهای مو کمک کرد.
- بهبود سلامت کلی موها: با استفاده از ترکیباتی مانند عصاره نخل اره‌ای و بیوتین می‌توان سلامت کلی موها را به مرور زمان بهبود بخشید و باعث افزایش استحکام و ضخامت تارهای مو و پرپشت شدن موها شد.
- مرطوب کردن فولیکول‌های مو: در تولید بعضی شامپوهای حجم‌دهنده به این موضوع توجه شده است که پس از کراتین، بیشتر حجم تار مو از آب تشکیل شده است بنابراین می‌توان با افزودن رطوبت به تارهای مو باعث تورم آن‌ها و ایجاد ظاهری پرپشت شد. البته ایجاد تورم مو به روش غیر اصولی می‌تواند موجب خردشدن موها گردد.
ترکیبات مورد استفاده در شامپوهای حجم‌دهنده
در این بخش بعضی از ترکیبات پرکاربرد در طراحی شامپوهای حجم‌دهنده و خواص آن‌ها را بررسی می‌کنیم. بعضی از این ترکیبات تنها خواص آرایشی دارند و بعضی دیگر باعث بهبود رشد موها و کاهش شکستگی مو می‌شوند.
- کراتین: حدود ۹۰ درصد موی انسان از کراتین ساخته شده است پس دیدن این پروتئین در فهرست مواد موثره شامپوها تعجبی ندارد. کراتین بیشتر باعث افزایش حجم تار مو و پرپشت شدن ظاهر آن می‌شود.
- نخل اره‌ای: عصاره گیاه نخل اره‌ای کوچک‌شدن فولیکول‌های مو را متوقف و از ریزش مو جلوگیری می‌کند.
- نیاسین: ویتامین B3 یا نیاسین باعث افزایش گردش خون پوست سر و بهبود رشد فولیکولی می‌شود.
- کلاژن: این پروتئین به سلامت پوست سر کمک می‌کند و بستری مناسب برای رشد موهای سالم فراهم می‌آورد.
- بیوتین: ویتامین B7 یا بیوتین تولید کراتین را افزایش می‌دهد و در نتیجه باعث تحریک رشد موها می‌شود.
- کافئین: این ماده باعث تحریک رویش و رشد سریع‌تر موها می‌گردد.
بیشتر بخوانید: خواص کافئین برای پوست و مو
سخن پایانی
با اینکه کم‌پشت‌شدن موها ممکن است نگران‌کننده باشد اما خوشبختانه بسیاری از انواع آن قابل درمان است. اگر به تازگی دچار ریزش یا کم‌پشتی مو شده‌اید، بهتر است با متخصص پوست و مو صحبت کنید. با کمک پزشک می‌توانید علت زمینه‌ای را بیابید و با توجه به آن درمان لازم را دریافت کنید.
