شکستگی مو مشکل بسیار شایعی است که می‌تواند همه افراد با هر نوع مو را درگیر کند. اما این موضوع از ناراحتی شما با دیدن تارهای شکسته در میان موهایتان نمی‌کاهد؛ چه این موهای شکسته در فرق سر ایجاد شده باشد یا موهای ریز در امتداد خط رویش مو.
اما راه حل شکستگی مو چیست؟ در این مقاله، با هم به بررسی دلایل، علائم و درمان‌های شکستگی مو می‌پردازیم تا بتوانید دوباره سلامت را به موهایتان بازگردانید.
شکستگی مو چیست؟
شکستگی مو با موهای کوتاه و مجعد که انتهای دو شاخه یا آسیب‌دیده دارند مشخص می‌شود. این موها ممکن است رو به بالا و دور از پوست سر قرار بگیرند و بافتی زبر یا وز داشته باشند. در این وضعیت معمولا تارهای مو حین برس‌کشیدن، حالت‌دادن یا شستن می‌شکنند و درخشندگی طبیعی خود را نیز از دست می‌دهند. در اغلب موارد، شکستگی مو موقتی است و افراد می‌توانند با استفاده از فرآورده‌های مناسب و درمان‌های خانگی موهایشان را ترمیم و تقویت کنند.
موهای شکسته چه ظاهری دارند؟
اگر شکستگی در انتهای تارهای مو اتفاق افتاده باشد، معمولا تارهای مو با طول‌های متفاوت به چشم می‌آیند. شکستگی مو در فرق سر هم ظاهر مشابهی دارد اما نزدیک‌بودن به پوست سر باعث می‌شود مو کم‌پشت به نظر بیاید. موهای شکسته در امتداد خط رویش مو به شکل موهای ریز و وز در اطراف صورت خود را نشان می‌دهد.
گاهی موهای ریز نشان‌دهنده رویش مجدد موها هستند؛ پس بلافاصله با دیدن آن‌ها احتمال شکستن مو ندهید. موهای جدید معمولا نرم‌تر و کرکی‌تر از موهای شکسته هستند چون انتهای موهای شکسته معمولاً زبر و چند شاخه می‌شود.
علت شکستگی مو
دانستن علت شکستن تارهای مو به شما در یافتن درمان مناسب کمک می‌کند. در ادامه دلایل اصلی شکستگی مو را با هم بررسی می‌کنیم:
۱) شانه‌کردن نادرست موها
شانه‌کردن موها ضروری است به ویژه اگر مستعد گره‌خوردن باشد اما باید بدانید این کار کمکی به رشد موها نمی‌کند. شانه‌کردن محکم موها نیز می‌تواند یکی از دلایل شکستگی آن‌ها باشد به‌ویژه اگر نواحی دارای گره را شدیدا شانه بزنید. اگر می‌خواهید شانه‌زدن موهایتان باعث شکستگی آن‌ها نشود، به نکات زیر دقت کنید:
- از برس‌های سوزنی، شانه‌های دندانه‌ریز و شانه‌هایی که سطح کاملاً صیقلی ندارند استفاده نکنید.
- موهای فر را هنگامی که خشک است شانه نکنید و فقط پس از هر بار استحمام و بعد از مصرف ماسک و کرم موی مناسب، هنگامی که هنوز خشک نشده، با شانه دندانه‌درشت کائوچویی یا کربنی شانه کنید.
- موهای صاف را نهایتاً بیش از دو بار در روز شانه نزنید.
- روی گره‌های مو از نرم‌کننده، روغن آرگان یا روغن نارگیل استفاده کنید تا باعث لغزنده‌شدن و کاهش اصطکاک تارهای مو شود.
- شانه را به آرامی بین موهایتان بکشید و از کشیدن تارهای مو اجتناب کنید.
- شانه‌کردن را از چند سانتی‌متر پایین مو آغاز کنید و به تدریج به سمت ریشه مو حرکت کنید. به این ترتیب تمام گره‌ها در انتهای مو جمع نشده و موها خرد نمی‌شود.
۲) آسیب حرارتی ناشی از سشوار و اتوی مو
اتوهای صاف یا فرکننده مو و سشوارها از مهم‌ترین عوامل شکستگی تارهای مو هستند. آسیب ناشی از حرارت معمولا باعث کم‌پشت‌شدن موها در زنان می‌شود چون گرمای زیاد با خردکردن کوتیکول مو (لایه سطحی) تار مو را مستعد شکستگی می‌کند.
۳) دکلره‌کردن موها و استفاده از مواد شیمیایی
دکلره، کراتینه و صاف یا فرکردن موها با استفاده از مواد شیمیایی می‌تواند باعث خشکی تارهای مو شود و آن‌ها را بیشتر مستعد شکستگی کند. البته همه رنگ موها آسیب‌رسان نیستند مثل تونرهای مو که پس از دکلره‌کردن برای رسیدن به رنگ دلخواه استفاده می‌شوند؛ اما خود دکلره‌کردن در هر حال، شدیدترین آسیب را به تار مو وارد می‌کند. مهم است پیش از استفاده از هر محصول جدیدی روی موهایتان، در مورد عوارض آن به دقت تحقیق کنید.
در این مورد بیشتر بخوانید ≫
۴) خشکی مو
خشکی زیاد تارهای مو معمولا منجر به شکستن آن‌ها می‌شود. موها ممکن است در اثر آب و هوای گرم و خشک، رطوبت پایین محیط، مواد شیمیایی، نور شدید خورشید و استفاده از ابزارهای حرارتی حالت‌دهنده مو خشک شوند. خوشبختانه برطرف‌کردن خشکی مو کار سختی نیست. شما می‌توانید با استفاده از نرم‌کننده و سایر ترکیبات مرطوب‌کننده مورد تایید مانند روغن نارگیل موهایتان را آبرسانی کنید. اگر پوست سر شما مستعد چرب‌شدن است، بهتر است تنها روی انتهای موهایتان متمرکز شوید.
۵) خشک‌کردن نادرست موها با حوله
ممکن است وسوسه شوید پس از حمام موهایتان را با حوله به شدت مالش دهید. اما این کار قطعا به موهایتان آسیب می‌رساند و باعث شکستن انتهای شکننده آن‌ها می‌شود. به جای این کار، موهایتان را درون حوله فیبری بپیچید و به آرامی از ریشه تا انتها فشار دهید تا آب اضافه آن خارج شود. این کار از گره خوردن موها هم جلوگیری می‌کند.
۶) کوتاه‌نکردن منظم موها
حتی با وجود مراقبت صحیح از موها، اگر به صورت منظم انتهای آن را کوتاه نکنید، دچار موخوره یا برخی اختلالات مربوط به ساقه مو می‌شود. اگر انتهای آسیب‌دیده موها را کوتاه نکنید، خود به خود دچار شکستگی هم خواهد شد. این موضوع به مرور منجر به بیشتر شدن آسیب موها می‌شود به صورتی که حس می‌کنید موی شما اصلا بلند نمی‌شود. پس کوتاه‌کردن منظم انتهای موها در فواصل دو ماهه را در برنامه مراقبت از موی خود قرار دهید.
۷) استفاده از کش موی نامناسب
بعضی انواع کش مو می‌توانند باعث شکستگی موها شوند به ویژه اگر بسیار محکم بسته شده باشند. شل بستن موها بهترین راه برای اجتناب از این نوع شکستگی مو است. اگر می‌خواهید موهایتان را ببندید، کش‌های پارچه‌ای و فنری آسیب کمتری به موها می‌رسانند.
۸) استرس
استرس دلیل اصلی نوعی ریزش موی موقتی به نام تلوژن افلوویوم است. اما علاوه بر این استرس بالا می‌تواند به صورت مستقیم و غیرمستقیم منجر به شکستن تارهای مو شود. استرس ممکن است باعث مراقبت نادرست از موها، التهاب فولیکول‌های مو، عادات ناسالم مانند اختلال مو کنی (تریکوتیلومانیا) و سایر مشکلات آسیب‌زننده به موها شود. به همین دلیل به‌کاربردن تکنیک‌های مدیریت استرس برای پیشگیری از شکستگی مو ضروری است.
۹) رژیم غذایی
تغذیه مناسب برای داشتن موهایی سالم و قوی اهمیت به‌سزایی دارد. برای مثال، ارتباط کمبود ویتامین A با شکستگی تارهای مو مشخص شده است و کمبود ویتامین C نیز منجر به ناهنجاری‌های ساقه مو می‌شود.
علاوه بر این، کمبود برخی ویتامین‌ها با بعضی انواع ریزش مو مانند ریزش مو با الگوی مردانه و زنانه و ریزش موی سکه‌ای (آلوپسی آره‌آتا) مرتبط بوده است. داشتن رژیم غذایی متعادل سرشار از پروتئین، ویتامین و مواد معدنی می‌تواند موهایتان را سالم، قوی و یکدست نگه دارد.
۱۰) بیماری‌های پوست سر
برخی مشکلات مربوط به پوست سر مانند تینه‌آ کپیتیس (نوعی عفونت قارچی) می‌تواند باعث تضعیف موها و شکننده‌شدن آن‌ها شود. پوست سر ناسالم عامل افزایش استرس اکسیداتیو روی موها می‌شود و معمولا با علائم زیر خود را نشان می‌دهد:
- زبرشدن بافت مو
- سفت‌شدن کوتیکول (لایه خارجی) مو
- شکستگی مو
بسیاری از مشکلات پوست سر علائم مشابهی دارند، پس بهتر است در صورت وجود هرگونه ناهنجاری در پوست سر به پزشک مراجعه کنید.
۱۱) اختلالات غذاخوردن
اختلالات غذاخوردن مانند پرخوری عصبی یا بی‌اشتهایی عصبی در موارد بسیاری منجر به سوءتغذیه می‌شود. در نتیجه، بدن همه مواد مغذی موجود را صرف عملکردهای مهم‌تر می‌کند و تغذیه تارهای مو از اولویت خارج می‌شود. این موضوع می‌تواند باعث شکستگی با حتی ریزش موها شود. این اختلالات در ادامه باعث بروز مشکلات سلامتی جدی و خطرناک می‌شود پس بهتر است اگر نگران عادات غذایی خود هستید، با پزشک مشورت کنید.
۱۲) کم‌کاری تیروئید
کم‌کاری تیروئید می‌تواند باعث شکستگی تارهای مو شود. سایر علائم این بیماری شامل خستگی مفرط، کمبود انرژی، افزایش وزن سریع و یا خلق‌وخوی منفی و تغییرات خلقی است.
درمان شکستگی مو
با توجه به محل و علت شکستگی تارهای مو، روش‌های مختلفی برای مقابله با آن به کار می‌رود. با درمان علت بروز شکستگی، استفاده از محصولات تقویت‌کننده مو یا تغییر روتین مراقبت از مو می‌توان به سلامت بیشتر موها کمک کرد. برای درمان شکستگی مو می‌توان از راهکارهای زیر استفاده کرد:
تغییر روتین مراقبت از مو
اگر علت آسیب موها، محصولات مراقبت از مو یا روش‌های حالت‌دادن مو مانند استفاده از مواد شیمیایی قوی یا ابزارهای حرارتی باشد، تغییر روتین مراقبت از مو می‌تواند کمک‌کننده باشد. بهتر است اجازه دهید موها در هوای آزاد خشک شوند و از فرآورده‌های ملایم که مواد شیمیایی خشن کمتری دارند استفاده کنید.
استفاده از محصولات مخصوص موهای آسیب‌دیده مثل شامپو، ماسک مو و کرم مو که به بازیابی رطوبت و تقویت تارهای مو کمک می‌کنند، می‌تواند در پیشگیری از شکستگی تارهای مو موثر باشد.
استفاده از ماسک موی داخل حمام
استفاده نکردن از نرم‌کننده یا ماسک موی داخل حمام پس از شستن موها با شامپو می‌تواند به موها آسیب برساند. ترکیبات نرم‌کننده بار الکتریکی موها را خنثی کرده و تا حد زیادی از گره خوردگی و وز شدن موها جلوگیری می‌کنند. علاوه بر این، نرم‌کننده‌ها به افزایش درخشندگی و نرمی موها و قابل کنترل‌شدن آن‌ها کمک می‌کنند.
نکته مهم ≫
نرم‌کننده، ماسک و کرم مو باید کاملا فاقد ترکیبات سیلیکونی باشد تا در بلندمدت به موها آسیبی نرساند.
چنانچه از محصولات تکمیلی مراقبت از مو که حاوی سیلیکون (دایمتیکون) هستند استفاده می‌کنید، در کوتاه‌مدت احساس نرمی و انعطاف‌پذیری مو خواهید داشت؛ اما پس از مدتی، متوجه می‌شوید که موهای شما از نقاط مختلف، خرد شده و می‌شکنند.
این اثر زیان‌بار سیلیکون‌ها به دلیل این است که این ترکیبات به‌صورت پایدار به تار مو می‌چسبند و اجازه جذب آب و مواد مغذی را به تار مو نمی‌دهند.
کاهش استرس
اگر شکستگی مو ناشی از استرس است، می‌توانید زمانی را برای آرام‌شدن و مقابله با استرس اختصاص دهید. این کار به بهود شرایط موهای شما کمک می‌کند.
تغییر رژیم غذایی
اگر موها به دلیل تغذیه نادرست استحکام خود را از دست داده باشند، مصرف مواد غذایی تقویت‌کننده مو که سرشار از پروتئین، اسیدهای چرب امگا-۳، آهن، بیوتین و زینک هستند، توصیه می‌شود.
کمبود کدام ویتامین باعث شکستگی مو می شود؟
کمبود ویتامین D، آهن، روی، بیوتین ، ویتامین A، ویتامین E، ویتامین C، اسیدهای چرب امگا-۳، پروتئین و ویتامین‌های گروه B احتمال شکستگی موها و ریزش آن‌ها را بالا می‌برد.
پیشگیری از شکستگی مو
برای پیشگیری از شکستگی مو می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید:
- ماساژ شامپو روی پوست سر و سپس استفاده از کف ایجاد شده برای شستن موها به جای مالیدن شامپو به همه بلندی مو
- استفاده از کلاه شنا برای محافظت از موها از کلر و سایر مواد شیمیایی موجود در آب استخر و دریا
- خشک‌کردن موها با پیچیدن آن در حوله میکروفایبر یا در هوای آزاد
- خشک‌شدن نسبی موها در هوای آزاد پیش از سشوار کشیدن یا شانه‌زدن آن‌ها
- محدودکردن استفاده از ابزارهای حرارتی حالت‌دهنده مو مانند اتوی مو
- کاهش استفاده از رنگ مو و رعایت نکات مراقبتی برای جلوگیری از بروز عوارض پس از رنگ کردن مو
- استفاده از کش سر مناسب و شل بستن موها
- آرام شانه‌کردن موها، تنها به اندازه‌ای که برای حالت‌دادن به آن‌ها لازم است
- عدم باقی‌ماندن اکستنشن یا بافت ریز موها بیش از ۲ تا ۳ ماه متوالی
- داشتن رژیم غذایی متعادل برای اطمینان از دریافت همه مواد مغذی مورد نیاز موها
- عدم استفاده از محصولات مراقبت از موی حاوی سیلیکون
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
خوشبختانه اغلب موارد شکستگی مو با تغییرات کوچکی در روتین مراقبت از مو قابل اصلاح است. به‌طور کلی، اگر به‌خوبی از موهایتان مراقبت می‌کنید و دلیل مشخصی برای شکستگی موهایتان نمی‌یابید، بهتر است با پزشک مشورت کنید. پزشک با تجویز آزمایش خون و استفاده از سایر روش‌های تشخیصی در یافتن علت مشکل و درمان آن به شما کمک می‌کند.
سخن پایانی
شکستگی موها موضوعی ناراحت‌کننده است اما خوشبختانه امکان بهبود دلایل زمینه‌ای آن وجود دارد. کاهش‌دادن یا پرهیز از عوامل آسیب‌رسان به موها و مراقبت صحیح از مو می‌تواند به داشتن موهای قوی و سالم کمک کند و از بدتر شدن علائم پیشگیری نماید.
