دوران بارداری یکی از زیباترین و در عین حال حساس‌ترین دوره‌های زندگی هر زنی است؛ دوره‌ای که بدن و پوست، تحت تأثیر تغییرات هورمونی و فیزیولوژیکی زیادی قرار می‌گیرند. شاید متوجه شده باشید که پوستتان در این دوران خشک‌تر، حساس‌تر یا حتی مستعد جوش و لک شده است. این تغییرات طبیعی هستند، اما مراقبت صحیح از پوست می‌تواند به شما کمک کند تا در کنار حفظ سلامت خود و جنین، پوستی شاداب، لطیف و درخشان داشته باشید.
در این مقاله، با روتین پوستی در بارداری، تغییرات پوستی در این دوران و همچنین ترکیبات مجاز و ممنوع در محصولات پوستی برای خانم‌های باردار آشنا می‌شوید تا بتوانید با اطمینان و آگاهی از پوست خود در این دوران خاص مراقبت کنید.
دوران بارداری باعث چه تغییراتی در پوست می‌شود؟
دوران بارداری در کنار انتظار شیرین آن برای به دنیا آمدن کودک دلبندتان می‌تواند موجی از تغییرات ظاهری روی پوست به دنبال داشته باشد. برخی از این تغییرات پوستی در دوران بارداری شامل:
- آکنه
- ملاسما، یا لکه‌های تیره‌تر از رنگ طبیعی پوست روی صورت
- هیپرپیگمانتاسیون، یا لکه‌ها یا خطوط تیره روی پوست
- ترک‌های پوستی مخصوص در ناحیه شکم
- رگ‌های قابل مشاهده
- حساس شدن پوست
- خشکی پوست
بیشتر بخوانید: خشکی پوست در بارداری
روتین پوستی در بارداری شامل چه مراحلی است؟
کارشناسان و متخصصان حوزه پوست و مو توصیه می‌کنند برای مراقبت از پوست در دوران بارداری از یک روتین پوستی ساده پیروی کنید.
این روتین مراقبت از پوست شامل موارد زیر است:
۱) شستشوی صورت
بهتر است دو بار در روز صورت خود را شوینده مناسب صورت بشویید. یک بار در اول صبح و یک بار در عصر یا شب. این کار باعث پاکسازی پوست از آلودگی‌ها، چربی اضافی و آرایش باقی‌مانده روی صورت می‌شود.
شوینده صورت بیونیج مانند ژل شستشو و فوم روشن‌کننده حاوی ترکیبات گیاهی با پاکسازی عمیق و فاقد هرگونه مواد مضر شیمیایی از جمله سولفات و پارابن شویندگی ملایم و ایمنی را برای شما به ارمغان می‌آورند.
۲) مرطوبکننده
به طور مرتب، پوست خود را با کرم مرطوب کننده مناسب تغذیه کنید. با توجه به خشکی بیش از حد پوست در دوران بارداری، این کار می‌تواند به خوبی از خشکی پوست جلوگیری نماید.
کرم‌های مرطوب کننده صورت بیونیج در دو نوع مختلف برای پوست چرب و خشک به طورکامل نیاز آبرسانی و مرطوب کردن پوست صورت شما را برطرف می‌کنند. این کرم‌ها را میتوانید با خیال راحت در دوران بارداری استفاده نمایید زیرا هیچ ترکیبات مضری برای دوران بارداری در آن‌ها دیده نمی‌شود. این کرم‌ها زودجذب هستند و بافت فوق‌العاده سبکی دارند.
۳) ضد آفتاب فیزیکی با حداقل SPF 30
ضد آفتاب‌ها به دو دسته فیزیکی و شیمیایی تقسیم می‌شوند. استفاده از ضد آفتاب‌های فیزیکی در دوران بارداری به هیچ وجه توصیه نمی‌شود. به جای آن می‌تواند از ضد آفتاب‌های فیزیکی (معدنی) با حداقل SPF 30 استفاده نمایید. مواد اصلی این ضد آفتاب‌ها زینک اکساید و تیتانیوم دی اکساید هستند.
ترکیبات مضر در محصولات پوستی برای دوران بارداری
حتی برخی مواد موضعی روی پوست نیز میتوانند برای جنین و نوزاد شما مضر باشند. متخصصان به طور ویژه تاکید می‌کنند که محصولات مراقبت از پوست خود را در این دوران زیر نظر مستقیم پزشک انتخاب کنید و یا پیش از خرید، مواد اولیه درج شده روی بسته بندی محصول را مطالعه نمایید.
در ادامه لیستی از مواد مضر که نباید در دوران بارداری روی پوست خود استفاده کنید را برای شما آورده‌ایم.
رتینوئیدها
رتینوئیدها گروهی از ترکیبات مشتق شده از ویتامین A هستند که در محصولات پوستی به‌طور گسترده برای درمان آکنه، کاهش چین و چروک و مراقبت‌های ضدپیری استفاده می‌شوند. این ترکیبات میتوانند باعث بهبود ظاهر پوست و تنظیم سلول‌های پوستی شوند، اما مصرف آن‌ها در دوران بارداری می‌تواند خطرناک باشد.
هیدروکینون
هیدروکینون یکی از مواد روشن‌کننده پوست است که اغلب در کرم‌های کاهش لکه‌های تیره، ملاسما یا تیرگی‌های پوست به کار می‌رود. این ماده توسط مادران باردار و جنین به میزان بالایی (۳۵ تا ۴۵ درصد) جذب می‌شود که نگرانی‌برانگیز است. هرچند شواهد مستقیمی مبنی بر ایجاد نقایص شدید هنگام تولد وجود ندارد، اما استفاده از هیدروکینون در دوران بارداری توصیه نمی‌شود.
فرمالدهید
در زمان‌های گذشته فرمالدهید در محصولات زیبایی استفاده می‌شد و امروزه به‌عنوان یک ماده سرطان‌زا شناخته می‌شود. این ماده می‌تواند باعث ناباروری و سقط جنین شود. امروزه محصولات به‌طور مستقیم حاوی فرمالدهید نیستند، اما برخی مواد نگه‌دارنده میتوانند هنگام تجزیه، فرمالدهید آزاد کنند. مواد نگه‌دارنده‌ای مانند DMDM هیدانتوئین، Bonopol، هیدروکسی‌متیل‌گلیسینات، ایمیدازولیدینیل اوره، دیازولیدینیل اوره و کواترنیم-۱۵ باید حتماً در دوران بارداری اجتناب شوند.
فتالاتها
بهتر است همه افراد از فتالاتها دوری کنند. بسیاری از محصولات آرایشی و بهداشتی حاوی فتالات هستند که میتوانند عملکرد تیروئید و هورمون‌های جنسی را مختل کنند. فتالاتها با مشکلاتی مثل پره‌اکلامپسی، اختلالات قند مادر، تولد زودرس و نقایص هنگام تولد مرتبط هستند. یکی از انواع رایج فتالات که باید مراقب آن بود، دی‌اتیل فتالات (DEP) است.
اسید سالیسیلیک با درصد زیاد
اسید سالیسیلیک در لایه‌برداری شیمیایی و درمان‌های مختلف استفاده می‌شود و به درمان آکنه، زگیل، پسوریازیس، شوره سر، قارچ پوستی و موارد دیگر کمک می‌کند. زنان باردار تنها میتوانند از مقادیر بسیار کم و دوز پایین اسید سالیسیلیک استفاده کنند.
ضدآفتاب‌های شیمیایی
استفاده از ضدآفتاب‌های شیمیایی در دوران بارداری معمولاً ایمن نیست. تحقیقات نشان داده‌اند که ترکیباتی مانند اکسی‌بنزون میتوانند باعث اختلال در هورمون‌ها شوند. به جای آن، بهتر است از ضدآفتاب‌های فیزیکی با پوشش گسترده و حداقل SPF 30 استفاده کنید.
ترکیبات مناسب پوستی برای استفاده در دوران بارداری
برخلاف ترکیباتی که در قسمت قبلی گفته شد، یک سری از ترکیبات در محصولات پوستی نه تنها ضرری ندارند بلکه استفاده از آن‌ها برای جلوگیری از مشکلات پوستی در دوران بارداری توصیه می‌شود. در ادامه لیستی از ترکیبات مناسب برای پوست در دوران بارداری را برای شما آورده‌ایم.
گلیکولیک اسید
گلیکولیک اسید خواص مشابهی با رتینوئیدها دارد اما استفاده از آن در دوران بارداری ایمن است. این ماده که یکی از اسیدهای آلفا هیدروکسی (AHA) است و در بسیاری از محصولات پوستی یافت می‌شود. این ماده با لایه‌برداری ملایم سلول‌های سطحی پوست، به روشن‌تر و شاداب‌تر شدن پوست کمک می‌کند. استفاده از گلیکولیک اسید به شما امکان می‌دهد پوستتان درخشان‌تر و صاف‌تر به نظر برسد، بدون آنکه خطری برای دوران بارداری ایجاد شود.
ویتامین C
ویتامین C یکی از بهترین ترکیبات برای روشن و یکنواخت کردن رنگ پوست در دوران بارداری است. این ویتامین نه تنها تولید کلاژن را افزایش می‌دهد، بلکه از پوست در برابر آسیب‌های محیطی محافظت می‌کند.
نیاسینامید
نیاسینامید که به عنوان ویتامین B3 نیز شناخته می‌شود، ترکیبی امن برای دوران بارداری است. این ماده با کاهش التهاب پوست، بهبود ظاهر آکنه و منافذ و همچنین محافظت از پوست در برابر آسیب‌های محیطی و نور خورشید، عملکرد سد پوستی را تقویت می‌کند.
هیالورونیک اسید
هیالورونیک اسید یکی از مهم‌ترین ترکیبات برای حفظ رطوبت و هیدراتاسیون پوست است و چون به طور طبیعی در بافت بدن یافت می‌شود، استفاده از آن در دوران بارداری کاملاً ایمن است. این ماده معمولاً در پاک‌کننده‌ها، اسپری‌ها، سرم‌ها، روغن‌ها و کرم‌ها موجود است.
سرامیدها
استفاده از محصولات حاوی سرامید در دوران بارداری کاملاً ایمن است و به مقابله با علائم پیری و نازک شدن پوست کمک می‌کند. سرامیدها، مانند هیالورونیک اسید، به طور طبیعی در بدن تولید می‌شوند و رطوبت پوست را حفظ کرده و سد محافظتی آن را تقویت می‌کنند.
سوالات متداول
از چه محصولاتی در دوران بارداری می‌توانم استفاده کنم؟
محصولاتی که در ترکیبات خود از گلیکولیک اسید، هیالورونیک اسید، نیاسینامید و سرامیدها بهره می‌برند برای استفاده در دوران بارداری ایمن هستند.
از چه محصولاتی در دوران بارداری نباید استفاده کرد؟
محصولات حاوی رتینوئیدها، هیدروکینون، فرمالدهید، فتالاتها و اسید سالیسیلیک با درصد زیاد برای استفاده موضعی روی پوست در دوران بارداری مناسب نیستند و میتوانند به سلامت فرزند شما آسیب وارد کنند.
چگونه در دوران بارداری از پوست خود مراقبت کنم؟
با استفاده از یک روتین پوستی ساده سه مرحلهای شامل شستشوی صورت (دو بار در روز)، مرطوبکننده و ضد آفتاب فیزیکی میتوانید علاوه بر مراقبت از پوست خود دوران بارداری، از بروز مشکلات پوستی نیز جلوگیری نمایید.
سخن پایانی
دوران بارداری، زمانی است که بدن و پوست شما به مراقبتی ویژه و هوشمندانه نیاز دارند. با انتخاب محصولات ایمن، پرهیز از ترکیبات مضر و پایبندی به یک روتین ساده شامل شستشو، مرطوبکننده و ضدآفتاب فیزیکی، میتوانید از سلامت و زیبایی پوست خود محافظت کنید. به یاد داشته باشید که در این دوران، هدف اصلی حفظ تعادل و آرامش پوست است، نه درمان‌های شدید یا تغییرات سریع. مراقبت آگاهانه امروز، تضمین‌کننده‌ی شادابی پوست شما پس از تولد نوزاد خواهد بود.
منابع:
aad.org/public/everyday-care/skin-care-secrets/routine/pregnancy-skin-care
babycenter.com/pregnancy/your-life/safe-skin-care-during-pregnancy_1490031
