ممکن است تاکنون از آلوئه‌ورا برای تسکین آفتاب‌سوختگی و مرطوب‌کردن پوست‌تان استفاده کرده باشید، اما آیا می‌دانستید این گیاه برای موهای شما هم مفید است؟ آلوئه‌ورا سرشار از ویتامین‌ها و مواد معدنی است و می‌تواند در بهبود سلامت موها موثر باشد. ما در این مقاله، به بررسی فواید آلوئه‌ورا برای مو و روش استفاده از آن پرداخته‌ایم. با ما همراه باشید.
آلوئه‌ورا و سلامت مو
آلوئه‌ورا گیاهی است که در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری زمین می‌روید. قرن‌هاست مردم از این عضو خانواده سوسنیان (لیلیاسه) به دلیل خواص درمانی و مرطوب‌کنندگی آن استفاده می‌کنند. طرفداران استفاده از آلوئه‌ورا برای مو به ارتباط ویتامین‌ها، مواد معدنی و سایر ترکیبات موجود در این گیاه با رشد مو استناد می‌کنند و این ویژگی‌ها را دلیلی برای قابلیت آلوئه‌ورا در ارتقای سلامت موها می‌دانند. البته توجه به این نکته ضروری است که ارتباط میان خواص آلوئه‌ورا و سلامت مو هنوز در مطالعات علمی اثبات نشده است.
آیا آلوئه‌ورا بر رشد مو تاثیر دارد؟
میانگین رشد موها ۱ سانتی‌متر در ماه است و عوامل موثر بر آن در درجه اول ژنتیک و سلامت فردی است. در بررسی‌های انجام شده، شامپوها و سایر محصولات مراقبت از مو تاثیر خارق‌العاده‌ای در افزایش سرعت طبیعی رشد مو نشان نداده‌اند. در حقیقت آلوئه‌ورا می‌تواند در افزایش رشد موهای افرادی که دچار کم‌پشتی یا ریزش مو شده‌اند موثر باشد.
به نظر می‌رسد فواید آلوئه‌ورا عمدتا به دلیل ترکیب شیمیایی و مواد موثره موجود در آن است. این گیاه حاوی ۷۵ ماده فعال است از جمله:
- ویتامین‌های A، C، E، B12
- کولین (ماده‌ای مغذی شبیه به ویتامین‌های گروه B)
- اسیدهای آمینه ضروری
- مواد معدنی مانند مس و زینک
- استروئیدهای گیاهی
- اسیدهای چرب
محققان بر این باورند که یک ماده شیمیایی به نام آلوئنین (Aloenin) که در آلوئه‌ورا وجود دارد، عامل اصلی بهبود رشد مو در افرادی است که دچار ریزش مو هستند. از این ماده برای بهبود سلامت پوست سر و کاهش شکستگی تارهای مو و در نتیجه افزایش رشد مو استفاده می‌شود. آلوئه‌ورا یک فرآورده طبیعی است که مصرف آن خطرات کمی دارد و اغلب افراد می‌توانند بدون نگرانی از آن استفاده کنند؛ اگرچه پشتوانه علمی زیادی برای اثربخشی آن وجود ندارد.
فواید آلوئه‌ورا برای مو
آلوئه‌ورا فواید مختلفی برای بدن دارد. از فواید آلوئه‌ورا برای پوست می‌توان به اثر آن در بهبود بسیاری از مشکلات مانند زخم‌ها، آکنه و سوختگی‌ها اشاره کرد.
آلوئه‌ورا پس از گذراندن مراحلی، به صورت خوراکی هم مصرف می‌شود و برای بیماری‌های التهابی روده، دیابت، هپاتیت و بسیاری مشکلات دیگر مفید است. با این وجود، مطالعات محدودی در مورد اثربخشی این گیاه روی مو انجام شده است و در برخی موارد نیز این مطالعات نتایج متناقضی داشته‌اند.
بعضی از فواید بالقوه آلوئه‌ورا برای مو عبارت‌اند از:
مرطوب‌کننده مو و پوست سر
آلوئه‌ورا حاوی ترکیباتی است که می‌تواند به جذب رطوبت موها و پوست سر کمک کند. این گیاه به دلیل خاصیت مرطوب‌کنندگی بالای آن برای رطوبت‌رسانی به پوست و موی خشک کاربرد فراوانی دارد.
تقویت موها
آلوئه‌ورا مواد معدنی و ترکیبات فعال بسیاری دارد که می‌تواند در تقویت تارهای مو موثر باشد. اسیدهای چرب، اسیدهای آمینه و ویتامین‌های A، C، E و B12 موجود در آن در ارتقای سلامت فولیکول‌های مو نقش دارند.
کنترل چربی مو
آلوئه‌ورا حاوی آنزیم‌هایی است که چربی‌ها را تجزیه می‌کنند، در نتیجه این عصاره می‌تواند چربی‌های اضافه روی موها را از بین ببرد. این ماده ساقه مو را به خوبی پاک‌سازی کرده و چربی اضافی و باقی‌مانده‌های محصولات مراقبت از مو را از بین می‌برد. نکته مهم این است که آلوئه‌ورا در حین پاک‌سازی آسیبی به ساقه مو نمی‌زند و یکپارچگی تارهای مو را حفظ می‌کند.
در این مورد بیشتر بخوانید ≫
محافظت در برابر آسیب پرتو فرابنفش
طی یک مطالعه مشخص شد آب آلوئه‌ورای تازه می‌تواند از مو در برابر پرتو فرابنفش نور خورشید محافظت کند. مواجهه با پرتو فرابنفش می‌تواند باعث ازبین‌رفتن درخشندگی و رنگ موها شود، تارهای مو را زبر کند، کشسانی آن‌ها را کاهش دهد و درنتیجه باعث شکستگی مو شود.
کمک به رشد موها
استفاده از آلوئه‌ورا در افرادی که موهای کم‌پشت دارند یا دچار ریزش مو هستند ممکن است به بهبود رشد موها کمک کند. مصرف این گیاه برای کاهش ریزش مو سابقه زیادی دارد اگرچه هنوز شواهد علمی کافی برای تایید آن وجود ندارد.
بهبود درماتیت سبورئیک یا شوره سر
از عصاره آلوئه‌ورا برای کمک به درمان درماتیت سبورئیک استفاده می‌شود و شواهد علمی نیز برای تایید آن وجود دارد.
درماتیت سبورئیک نوعی بیماری پوستی است که باعث بروز بثورات پوستی قرمز مایل به صورتی همراه با پوسته‌های سفید مایل به زرد روی سطح پوست می‌شود. این بیماری معمولا روی پوست صورت و سر ایجاد می‌شود و بثورات آن ممکن است متورم و چرب باشند.
شوره سر یا درماتیت سبورئیک معمولا در اثر رشد بیش از حد نوع خاصی از قارچ روی پوست سر ایجاد می‌شود. خواص ضد قارچی آلوئه‌ورا می‌تواند با رشد بیش از حد این قارچ مقابله کرده و از شوره پیشگیری کند. علاوه بر خاصیت مرطوب‌کنندگی و ضد قارچ، زینک موجود در این گیاه می‌تواند به درمان ناحیه درگیر با درماتیت سبورئیک کمک کند.
نتایج یک مطالعه نشان داده است درمان درماتیت سبورئیک با آلوئه‌ورا می‌تواند منجر به کاهش قابل توجه خارش، پوسته‌پوسته‌شدن و اندازه ناحیه درگیر بیماری شود. از آنجایی که در بعضی موارد درماتیت سبورئیک ممکن است باعث ریزش موقت موها شود، مقابله با این بیماری منجر به رشد موها خواهد شد.
افزایش سلامت پوست سر
همان‌طور که گفته شد، استفاده از آلوئه‌ورا سلامتی پوست سر را بهبود می‌بخشد و سلامت پوست سر نیز برای رشد موهای سالم بسیار مهم است. به گفته محققان، بعضی از فواید آلوئه‌ورا برای مو ممکن است ناشی از توانایی آن در تحریک گردش خون و بهبود اکسیژن‌رسانی و تغذیه فولیکول‌های مو باشد.
آیا نوع مو در اثربخشی آلوئه‌ورا تاثیر دارد؟
هر نوع مو نیازمند مراقبت خاصی است. برای مثال، مراقبت از موی فر را نمی‌توان بر اساس دستورالعمل‌های مراقبت از موی صاف انجام داد. به‌علاوه ویژگی‌های موهای هر فرد مانند تراکم، بافت، قطر و میزان فر بودن در نحوه پاسخ آن به یک درمان یا یک فرآورده خاص دخیل است. اما به طور کلی آلوئه‌ورا با ترکیب غنی از ویتامین‌ها، مواد معدنی، عوامل مرطوب‌کننده و سایر ترکیبات خاص خود می‌تواند در حفظ رطوبت موهای خشک اثربخشی بیشتری داشته باشد.
عوارض جانبی و خطرات استفاده از آلوئه‌ورا برای مو
مصرف موضعی آلوئه‌ورا برای بیشتر افراد عارضه‌ای به دنبال ندارد؛ با این وجود، مواردی از عوارض جانبی زیر گزارش شده است:
- واکنش‌های آلرژیک به ویژه در افرادی که به سیر، پیاز و لاله حساسیت دارند.
- درماتیت تماسی یا بثورات پوستی که پس از مصرف آلوئه‌ورا روی پوست ایجاد می‌شود.
- حساسیت به نور یا تحریک پوستی مشابه آفتاب‌سوختگی که در اثر واکنش آلرژیک پوست رخ می‌دهد.
- در بعضی افراد پس از استفاده از آلوئه‌ورا روی پوست، سوزش، خارش و اگزما مشاهده شده است. در صورت بروز این عوارض بلافاصله مصرف فرآورده را متوقف کنید.
- علاوه بر این، اگر از کرم‌های استروئیدی مانند هیدروکورتیزون استفاده می‌کنید، در مصرف آلوئه‌ورا احتیاط کنید چون می‌تواند میزان جذب پوستی دارو را افزایش دهد.
نکته: برای کاهش احتمال بروز واکنش‌های آلرژیک، بهتر است در اولین دفعات استفاده از ژل آلوئه‌ورا، آن را با مقداری آب رقیق کنید یا به جای ژل خالص، از محصولات تخصصی حاوی این ژل استفاده کنید.
روش استفاده از آلوئه‌ورا برای مو
آلوئه‌ورا در اشکال مختلفی در بازار وجود دارد. شما می‌توانید ژل تازه آن را از برگ گیاه استخراج کنید یا محصولاتی که این ماده در ساخت آن‌ها به کار رفته است مانند شامپوها، کرم‌ها، روغن‌ها و بسیاری موارد دیگر را تهیه کنید.
افرادی که به استفاده از آلوئه‌ورا برای مو علاقه دارند می‌توانند از روش‌های خانگی یا فرآورده‌های آماده استفاده کنند.
ژل تازه آلوئه‌ورا
اگر می‌خواهید از عصاره خالص آلوئه‌ورا روی پوست سرتان استفاده کنید، می‌توانید به روش زیر عمل نمایید:
- یک برگ آلوئه‌ورا را از گیاه تازه آن جدا و با استفاده از یک قاشق ژل آن را خارج کنید.
- در صورت تمایل می‌توانید ژل آلوئه‌ورا را با روغن نارگیل (تهیه شده به روش پرس سرد) مخلوط کنید.
- ژل یا مخلوط روغن و ژل را روی پوست سر ماساژ دهید و بگذارید یک ساعت باقی بماند.
- با استفاده از یک شامپوی روزانه موها و پوست سرتان را بشویید.
- می‌توانید بر حسب نیاز ۲ تا ۳ بار در هفته از این روش استفاده کنید.
با توجه به حساسیت برخی افراد نسبت به آلوئه‌ورا، بهتر است احتیاط کنید و ابتدا مقدار کمی از ژل را روی پوست پشت بازوی خود بمالید. اگر واکنشی ایجاد نشد می‌توانید از آن روی پوست سرتان استفاده کنید.
ژل تازه آلوئه‌ورا ماندگاری زیادی ندارد اما شما می‌توانید آن را در یک ظرف دربسته تا یک هفته در یخچال نگهداری کنید یا در صورت تمایل آن را منجمد کنید.
ماسک مو با آلوئه‌ورا
استفاده از ماسک مو یکی از روش‌های پرطرفدار برای بهره‌مندی از فواید آلوئه‌ورا برای مو است. همان‌طور که گفته شد، برای کاهش احتمال تحریک پوستی، بهتر است این ژل با یکی از مواد زیر مخلوط و رقیق شود:
- عسل
- روغن جوجوبا
- سفیده تخم مرغ
- روغن نارگیل خالص
با استفاده از این ترکیبات می‌توان ماسک‌هایی مانند دو مورد زیر را تهیه کرد:
- ماسک مو برای موهای چرب: ۱ تا ۲ قاشق غذاخوری ژل آلوئه‌ورا را با دو قطره روغن درخت چای و یک فنجان آب مخلوط کنید. پس از شستن موها با شامپو، این مخلوط را روی موها بمالید و پس از چند دقیقه مجددا آبکشی کنید.
- ماسک موی مرطوب‌کننده: ۳ تا ۴ قاشق غذاخوری ژل تازه آلوئه‌ورا را با ۶ تا ۸ قاشق غذاخوری روغن نارگیل و ۱ قاشق غذاخوری عسل مخلوط کنید (با رعایت این تناسب، بسته به حجم و بلندی موها، مقدار نهایی را تنظیم کنید) و روی پوست سر و موهای خیس ماساژ دهید. پوشاندن موها با یک حوله گرم یا استفاده از گرما می‌تواند به پیشگیری از خشک شدن مخلوط روی موها و جذب بهتر آن کمک کند. پس از ۳۰ دقیقه موها را به خوبی با شامپو ملایم بشویید.
فرآورده‌های مراقبت از مو چقدر باید روی موها باقی بماند؟
برای مدت زمان باقی‌ماندن یک ماسک مو روی سر هیچ‌گونه توصیه علمی وجود ندارد. در بسیاری از موارد تجربی، توصیه می‌شود ماسک مو حدود ۳۰ دقیقه روی موها باقی بماند. یک مطالعه در سال ۲۰۲۰ اثر شامپوها، نرم‌کننده‌ها، روغن‌ها و سرم‌های مختلف را بر حساسیت پوست سر بررسی کرد. نتیجه این مطالعه نشان داد باقی‌گذاشتن فرآورده‌ها برای مدت طولانی روی پوست سر می‌تواند امکان بروز حساسیت و خارش پوست سر را افزایش دهد. بنابراین از محصولات مراقبت از مو طبق دستورالعمل آن‌ها استفاده کنید. اگر فرآورده‌ای باعث ایجاد خارش یا سوزش در حین مصرف یا پس از آن شد، بلافاصله مصرف آن را متوقف کنید.
جمع‌بندی
اگر می‌خواهید موهایتان طراوت و شادابی بیشتری داشته باشد می‌توانید ژل آلوئه‌ورا را به روتین مراقبت از مویتان اضافه کنید. البته برای تایید فواید آلوئه‌ورا برای مو شواهد علمی کافی وجود ندارد و مطالعات بیشتری روی این موضوع در سراسر دنیا در حال انجام است. آلوئه‌ورا ممکن است برای همه افراد موثر نباشد اما استفاده از آن معمولا خطری ندارد و ایمن است.
