علت ریزش مو ممکن است شرایط بالینی، تغییرات هورمونی، وراثت یا دارو باشد و می‌تواند بر پوست سر و حتی کل بدن شما تأثیر بگذارد. امکان ریزش مو برای هرکسی و در هر سنی وجود دارد. معمولاً طاسی به ریزش بیش‌ازاندازه موی سر اشاره دارد. رایج‌ترین دلیل طاسی سر، ریزش ارثی بوده و بعضی افراد تمایل دارند روند طاسی طی شده و هیچ‌گونه اقدامی جهت درمان آن نمی‌کنند. برخی از افراد نیز درصدد پوشاندن طاسی با آرایش روسری یا کلاه و تغییر مدل مو هستند و اشخاص دیگری نیز در جستجوی روش‌های درمانی جهت جلوگیری از ریزش مو و احیای موهای خود هستند. پیش از هر چیز، به علت‌های ریزش مو اشاره خواهیم نمود و سپس به صحبت در رابطه با روش‌های درمانی، زیر نظر پزشک متخصص پوست و مو می‌پردازیم.

ریزش مو چه علائمی دارد؟

به علت‌های مختلفی ممکن است ریزش مو اتفاق افتد که معمولاً به شکل ناگهانی یا تدریجی این مسئله بروز پیدا می‌کند و درنتیجه تأثیر زیادی بر کل بدن و پوست سر فرد می‌گذارد. این ریزش می‌تواند یا دائمی یا موقتی باشد. در ادامه به نشانه‌های ریزش مو اشاره می‌کنیم:

طاسی مدور یا نقطه‌ای
افرادی هستند که دچار طاسی صاف یا سکه‌ای می‌شوند. تأثیر این نوع از ریزش تنها بر پوست سر بوده اما در برخی مواقع در ابروها یا ریش‌ها نیز دیده می‌شود. حتی در مواردی، پیش از ریزش، پوست با درد و خارش همراه است.

نازکی موهای بالای سر به‌صورت تدریجی
این نوع از ریزش را می‌توان از متداول‌ترین انواع ریزش مو دانست که تأثیر آن با بالا رفتن سن زنان و مردان به‌خوبی مشهود است. غالباً در مردان، مو شروع به عقب‌نشینی از قسمت پیشانی می‌کند. درحالی‌که در زنان خط موی بخش پیشانی حفظ می‌گردد.

ریزش مو در کل بدن
ازجمله عواملی که می‌تواند سبب ریزش موی کل بدن گردد، برخی درمان‌های پزشکی از قبیل شیمی‌درمانی برای سرطان است؛ که غالباً رشد مجدد مو صورت می‌گیرد.

سستی و ضعیفی ناگهانی مو
ازجمله دلایلی که سبب سستی موها می‌گردد، شوک فیزیکی یا عاطفی است. به‌گونه‌ای که مشتی از مو هنگام شستشو، شانه کردن و یا کشیدن آرام موها جدا می‌شود. نازک شدن کلی مو از ویژگی‌های این نوع ریزش بوده و سبب ایجاد طاسی سکه‌ای نمی‌گردد.

یکی از علائم عفونت قارچی، تکه‌های پوسته‌پوسته پراکنده‌شده در کل پوست سر است؛ که می‌تواند به همراه تورم، موی شکسته، تراوش و قرمزی رخ دهد.

مراجعه به پزشک متخصص پوست و مو

اگر در صورت داشتن استرس به خاطر ریزش مو، در پی درمان آن هستید، اقدام به مراجعه به پزشک نمایید. علاوه بر آن می‌توانید به مشورت با پزشک خود درزمینه‌ی ریزش بیش‌ازاندازه موهای خود به هنگام شستشو یا شانه زدن آن‌ها نمایید. بیماری زمینه‌ای که به درمان نیاز دارد را می‌توان یکی از دلایل ریزش ناگهانی مو به شمار آورد.

آشنایی با طاسی شکل مردانه
نخست، طاسی شکل مردانه، در بالای سر یا خط مو بروز پیدا کرده و می‌تواند تبدیل به طاسی کامل گردد.

آشنایی با طاسی زنانه
اغلب، شروع این طاسی زمانی خواهد بود که با بالا رفتن سن موهای پوست سر ظریف‌تر و کوتاه‌تر می‌گردد. خیلی از خانم‌ها پس از تجربه کردن نازکی موها، با ریزش آن‌ها مواجه می‌شوند که در قسمت مرکزی سر یا نواحی از مو رخ می‌دهد.

ویژگی‌های ریزش موی کششی
در صورت استفاده از بیگودی، پیگتیل یا فر کننده‌ها و کش مو، امکان طاسی و ریزش آن‌ها وجود دارد که به آن آلوپسی گفته می‌شود.

معرفی آلوپسیا آریتا یا ریزش موی تکه‌ای

در این نوع ریزش مو شروع ریزش به‌صورت ناگهانی بوده و غالباً با یک یا چندتکه طاسی مدور همراه است که امکان تداخل آن‌ها باهم وجود دارد.

بررسی دلایل ریزش مو

معمولاً تعداد ۵۰ تا ۱۰۰ تار موی هر فردی در طول روز می‌ریزد؛ که این مسئله نازکی پوست سر را در پی نداشته، چراکه رشد موی جدید در همان وقت رخ می‌دهد. در صورت ایجاد اختلال در چرخه رشد و ریزش مو و همچنین تخریب فولیکول مو و جایگزین شدن آن با بافت اسکار، ریزش مو اتفاق می‌افتد. ممکن است علت اصلی این ریزش مشخص نشود اما می‌تواند با یکی از موارد زیر ارتباط داشته باشد:

۱- دارو
۲- تغییرات هورمونی
۳- وراثت یا سابقه خانوادگی
۴- شرایط بالینی

وراثت یا سابقه خانوادگی

بیماری ارثی را می‌توان رایج‌ترین دلیل ریزش مو دانست که به‌عنوان طاسی زنانه یا مردانه شناخته می‌شود. غالباً به شکل تدریجی و به‌صورت پیش‌بینی‌شده، در مردان به‌صورت عقب‌نشینی در خط مو و تکه‌های طاسی و در زنان به شکل نازکی موها خودش را نشان می‌دهد. از دیگر تأثیراتی که وراثت دارد می‌توان به سن ریزش مو، میزان طاسی اشاره نمود. نازکی و کوچک شدن موها در این نوع ریزش دیده می‌شود.

بررسی شرایط پزشکی و تغییرات هورمونی

وجود شرایط متنوع می‌تواند ریزش مو را به دنبال داشته باشد از قبیل:

۱- ریزش موی تکه‌ای
نام این نوع ریزش که آلوپسیا آریتا است، وقتی که حمله سیستم ایمنی بدن به فولیکول‌ها صورت می‌گیرد رخ می‌دهد که ریزش موی ناگهانی را سبب شده و روی پوست تکه‌های طاسی گرد و صاف را ایجاد می‌کند.

۲- ایجاد تغییرات هورمونی
یکی از موارد دیگری که می‌تواند ریزش مو را منجر شود، عدم تعادل و تغییرات هورمونی است. زایمان، بارداری و یائسگی ازجمله این موارد است. سطح هورمون‌ها می‌تواند تحت تأثیر غده تیروئید واقع شود، ازاین‌رو، مشکلات تیروئید، ریزش مو را به دنبال دارد.

۳- دیگر اختلالات پوستی
بیماری‌هایی که می‌تواند زخم آلوپسیا را ایجاد کند، ممکن است ریزش موی دائمی نواحی زخمی را در پی داشته باشد. ازجمله این بیماری‌ها می‌توان به انواع لوپوس، lichen planus و سارکوئیدوز اشاره کرد.

۴- عفونت‌های پوست سر
عفونت‌هایی از قبیل عفونت قارچی با حمله به پوست و موی سر، می‌تواند ریزش مو و پوسته تکه‌تکه‌ای را ایجاد کند. با درمان عفونت، معمولاً رشد مجدد مو شروع می‌گردد.

۵- وسواس موکنی
نام دیگر این بیماری که تریکوتیلومانیا است، فرد به شکل غیرارادی اقدام به کندن موهای خود در نواحی ابرو، سر و قسمت‌های دیگر بدن می‌کند.

آشنایی با داروهای مؤثر جهت درمان ریزش مو

ریزش مو ممکن است به دلیل افسردگی، آرتریت، مصرف داروهای سرطان، فشارخون بالا، مشکلات قلبی و کنترل جمعیت رخ دهد. البته یکی دیگر از دلایل این ریزش استفاده بیش‌ازاندازه از ویتامین A است.

معرفی دلایل دیگر ریزش مو

رویدادهای ناگهانی
خیلی از افراد تجربه نازکی موها را باگذشت ماه‌ها از یک شوک فیزیکی یا عاطفی خواهند داشت. ریزش در این حالت، موقتی است. مثال‌هایی از این رویداد ناگهانی، تب بالا، کاهش وزن زیاد یا ناگهانی، مرگ در خانواده یا جراحی است.

پرتودرمانی سر
در این حالت، ادامه رشد موها مانند گذشته امکان‌پذیر نخواهد بود.

برخی از درمان‌ها و مدل‌های خاص مو
مدل موهایی که تنگی و سفتی مو را به دنبال داشته همانند پیگتیل‌ها و کش‌های مو، آلوپسیای کششی را ایجاد می‌کنند. از درمان‌هایی که می‌تواند التهاب فولیکول‌های مو و درنتیجه ریزش مو را سبب شود می‌توان به روغن داغ مو و دائمی اشاره کرد.
عواملی که خطر ریزش مو را افزایش می‌دهند عبارت‌اند از:
– سن فرد
– استرس و اضطراب
– سابقه ژنتیکی
– بیماری‌هایی نظیر دیابت
بهتر است برای رفع نگرانی خود، در اولین اقدام به پزشک خانواده مراجعه نمایید. در صورت لزوم او شما را به پزشک متخصص پوست و مو ارجاع می‌دهد.

اقدامات لازم قبل از مراجعه به پزشک

• آماده کردن لیست داروها، ویتامین‌ها و مکمل‌هایی که استفاده می‌کنید.
• فهرست کردن اطلاعات شخصی، استرس و یا تغییرات جدید به وجود آمده در زندگی
• یادداشت کردن سؤالات خود

ازآنجایی‌که وقت ملاقات شما با پزشک محدود است، لذا تهیه لیستی از سؤالات و مواردی که در بالا بیان نمودیم، کمک شایانی به شما می‌کند تا از این زمان اندک نهایت استفاده را ببرید. بهتر است تمامی سؤالات خود از کم‌اهمیت‌ترین تا مهم‌ترین آن‌ها را یادداشت نمایید.

سؤالات مربوط به ریزش مو که باید از پزشک پرسیده شود

– علت علائمی که دارم چیست؟
– بهترین و مؤثرترین اقدام برای رفع آن چیست؟
– آزمایش مناسب کدام است؟
– آیا دلیل دیگری برای بروز علائم وجود دارد؟
– وضعیت به وجود آمده موقتی است یا دائمی؟
– چه محدودیت‌هایی وجود دارد؟
– چه مدت طول می‌کشد تا موها دوباره شروع به رشد کنند؟
– برای داروی تجویزشده چه جایگزینی وجود دارد؟
– نسخه یا بروشور مربوطه را می‌توانید همراه خود ببرید؟
– معرفی سایت‌های مجاز و معتبر در این زمینه

پرسش‌های احتمالی پزشک از بیمار در رابطه با ریزش مو

– چه موقع متوجه شدید که ریزش مو دارید؟
– ریزش مو به‌صورت تکه‌ای است یا کامل؟
– آیا تاکنون متوجه شکنندگی مو و ریزش آن شده‌اید؟
– این مشکل مقطعی است یا مداوم؟
– مشکلاتی که درگذشته داشته‌اید چه بوده است؟
– چه داروها و مکمل‌هایی مصرف کرده‌اید؟
– آیا سابقه خانوادگی دارید؟
– چه داروهایی مشکل شما را تشدید می‌کند؟
– کدام مکمل‌ها به بهبودی ریزش مو کمک می‌کند؟

بررسی‌های پزشک و انجام تست و آزمایش

پزشک پیش از تشخیص ابتدا به انجام یک آزمایش فیزیکی می‌پردازد و از شما می‌خواهد که تست‌های زیر را انجام دهید:

آزمایش خون
در حقیقت آزمایش خون به تشخیص بیماری‌های مرتبط با ریزش مو کمک شایانی می‌کند.

تست کشش مو
برای تعیین مرحله ریزش مو، پزشک موهای شما را به‌آرامی می‌کشد تا مقدار ریزش را بررسی نماید.

استفاده از میکروسکوپ نوری
پزشک متخصص از میکروسکوپ نوری جهت آزمایش موهای کنده‌شده استفاده می‌کند. این ابزار به تعیین اختلالات ساقه مو می‌پردازد.

بیوپسی پوست سر
در این آزمایش، چند تار کنده‌شده را جهت ارزیابی ریشه‌های مو خراش می‌دهند. این روش در تعیین عامل عفونی که موجب ریزش مو شده است، نقش به سزایی دارد.

درمان‌های مؤثر برای ریزش مو

برای انواع ریزش مو درمان‌های زیادی از قبیل درمان دارویی، جراحی، لیزر درمانی و استفاده از کلاه‌گیس وجود دارد. باید بدانید که در بعضی افراد ریزش مو دائمی است. در آلوپسیای تکه‌ای نیز مو بدون درمان یک سال بعد مجدداً شروع به رشد می‌نماید. دراین‌بین، پزشکان از درمان‌های مختلفی جهت بهبود رشد مو استفاده می‌کنند.

داروهای اثربخش جهت جلوگیری از ریزش مو
اگر کسی بر اساس بیماری خاصی دچار ریزش مو شده باشد، باید حتماً به درمان بپردازد. ولی در شرایطی که ریزش مو ناشی از استفاده از دارو باشد، پزشک مصرف آن را متوقف می‌نماید. برای درمان الگوی طاسی دو داروی اثربخش که مورد تأیید سازمان غذا و دارو است عبارت‌اند از:

۱- ماینوکسیدیل
این دارو معمولاً به‌صورت مایع و بدون نسخه است که برای درمان ریزش مو و رشد مجدد موها از آن استفاده می‌کنند. مینوکسیدیل را روزی دو بار باید به پوست سرخود بمالید. این دارو هم برای خانم‌ها و هم برای آقایان مناسب است. دوره درمان آن و مشاهده نتیجه مطلوب حدود ۴ ماه بعد از استفاده است. ماینوکسیدیل نیز مانند داروهای دیگر عوارض جانبی دارد. این عوارض ممکن است به‌صورت التهاب پوست سر، تندی ضربان قلب و رشد موی ناخواسته در اطراف دست و صورت بروز نماید، همچنین استفاده از این دارو برای پوست سر اعتیادآور است.

۲- فیناستراید یا پروپشیا
این دارو که به صورت قرص در بازار موجود است، فقط برای مردان استفاده می‌شود. بسیاری از آقایان با مصرف این داروها ریزش مو و رویش مجدد موها را مشاهده می‌نمایند. از عوارض نادر آن می‌توان به کاهش میل جنسی و سرطان پروستات اشاره نمود.

روش جراحی برای پیشگیری از ریزش مو
برای ریزش دائمی موی سر و جهت بازیابی موها، جراح از پیوند مو بهره می‌گیرد. در این فرایند، موهای بیمار را از پشت سر جدا می‌کنند و آن را به قسمت‌های طاسی پوست سر پیوند می‌زنند. این روش دردناک و پرهزینه است و معمولاً قبل و بعد از عمل از داروهای مربوطه جهت بهبودی نتایج استفاده می‌شود. عوارض آن نیز عفونت و زخم است.

روش لیزر درمانی
تحقیقات نشان داده است که روش لیزر درمانی که برای درمان الگوی طاسی افراد به‌کاربرده می‌شود، سبب بهبود ضخامت مو می‌شود.

استفاده از موی مصنوعی یا کلاه‌گیس
اگر درمان دارویی ناموفق باشد، افراد می‌توانند از کلاه‌گیس‌های طبیعی و باکیفیت برای پوشش ریزش موی موقت یا دائمی خود استفاده نمایند. درصورتی‌که ریزش به علت شرایط بالینی باشد، هزینه کلاه‌گیس از طریق بیمه برگردانده می‌شود.

بهره‌گیری از داروی جایگزین
برای کسانی که تغذیه خوبی دارند، مکمل‌های غذایی بی‌تأثیر است. درواقع ریزش موی تکه‌ای با روغن اسطوخودوس، آویشن و یا رزماری بهبود می‌یابد.

راه‌های جلوگیری از ریزش مو

– پرهیز از مدل موی سفت و کشیده مانند مدل موی دم‌اسبی
– بهره‌گیری از رژیم غذایی مغذی
– خودداری از بافتن و کشیدن موها
– شستن موها به‌آرامی و استفاده از یک شانه دندانه‌دار
– پرهیز از ابزارهای حرارتی ازجمله اتو مو و سشوار

در آخر باید بگوییم که زیبایی ظاهری برای هر فردی در هر سنی مهم است. موی انسان نیز از فاکتورهای مهم زیبایی او به شمار می‌آید؛ بنابراین ریزش مو یک عامل مهمی است که این زیبایی را تهدید می‌کند. درواقع استفاده از داروهای مختلف، تغییرات هورمونی، ژنتیک، افزایش سن، آب‌وهوا، استرس و اضطراب، استفاده از شامپوهای نامناسب، تغذیه و بسیاری از دلایل دیگر سبب ضعیف شدن مو می‌گردد.

به‌طورکلی ریزش مو یعنی از دست دادن موها در هر قسمتی از بدن. یادتان باشد اگر در مراحل اولیه این مشکل هستید و یا چند سال است که از آن رنج می‌برید، باید هر چه سریع‌تر با پزشک مشورت نمایید تا درمان آغاز شود.