امروزه کمتر کسی از خواص روغن آرگان بیخبر است. این روغن را از هستهی میوه درخت آرگان تهیه میکنند و یکی از گرانترین روغنهای جهان و به طلای مایع، معروف است. روغن آرگان خالص، غنی از مواد مغذی و مفید، مانند ویتامین E، اسیدهای چرب، اسکوالن و آنتیاکسیدانها است که میتواند اکسیژنرسانی درونسلولی را افرایش داده و معجزهایی برای پوست و موی شما ایجاد کند.
خاستگاه و فرآیند تولید روغن آرگان
قرنهای طولانی است که روغن آرگان (Argan oil) به عنوان یکی از روغنهای اصلی در زندگی مردم مراکش برای جوانسازی و تغذیهی پوست مورد استفاده قرار میگیرد. فرایند تولید این روغن از دانههای آن بسیار سخت و طولانی است که شامل برداشتن پوست ضخیم و تفاله گوشتی میوه آرگان و سپس شکستن پوسته هسته با دست برای به دست آوردن هستههای داخل آن است. سپس هستهها خردشده و فشار داده میشوند تا روغن آرگان خالص و فیلتر نشده استخراج شود، بعد از این مرحله روغن آرگان ناخالص را چندین مرحله از فیلتر عبور میدهند تا روغن آرگان خالص، بکر و شفاف به دست آید.
از آنجا که روغن آرگان سرشار از اسیدهای چرب و آنتیاکسیدانها است، کاربردهای درمانی زیادی دارد و همچنین برای سلامت بدن نیز بسیار مفید است و طی سالهای اخیر استفاده از آن، در حوزههای مختلف از جمله بهداشتی، درمانی و زیبایی نیز به شدت گسترش پیدا کرده است.
از فواید مصرف خوراکی روغن آرگان میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
1- سلامت قلب
روغن آرگان یک منبع غنی از اسید اولئیک است که یک چربی امگا 9 است. اسید اولئیک در مواد غذایی دیگری مانند روغن آوکادو و روغن زیتون وجود دارد که برای سلامت قلب مفید هستند. در مطالعهای که بر روی 40 بیمار در معرض خطر ابتلا به بیماریهای قلبی صورت گرفت، افرادی که روزانه و به مدت 30 روز میزان 15 گرم روغن آرگان مصرف کرده بودند، به ترتیب به میزان 16 و 20 کاهش در سطوح LDL و تری گلیسیرید را نشان داده و با سطح آنتیاکسیدانهای بالاتری نیز همراه بودند، چراکه روغن آرگان در مقایسه با روغن زیتون، برای کاهش خطر ابتلا به بیماری قلبی از طریق تأثیر آن بر میزان آنتیاکسیدان در خون قابل شناسایی است.
2- کنترل دیابت
برخی از تحقیقات اولیه حیوانی نشان میدهد که روغن آرگان ممکن است به جلوگیری از دیابت کمک کند. دو مطالعه بر روی موشهایی که رژیم غذایی با قند بالا در کنار مصرف روغن آرگان داشتند انجام شده است که نشان دهنده کاهش قند خون و مقاومت به انسولین گردیده است. اگرچه این نتایج به معنی اثرات مشابه در انسان نیست و نیازمند تحقیقات بیشتر است.
3-درمان شوره سر
روغن آرگان مرطوبکننده بسیار خوبی است و به دلیل میزان بالای ویتامین E و آنتیاکسیدانش با شوره و پوستههای خشک سر مبارزه میکند. زمانی که برای درمان شوره مو از شامپوهای ضدشوره استفاده میکنید، در واقع میزان زیادی از مواد شیمیایی بسیار قوی را نیز به پوست سر میرسانید، ولی روغن طبیعی آرگان بدون آسیب به سر، با آبرسانی به مو حتی با چند قطره میتواند این مشکل را حل کند.
4- محافظت از پوست در برابر آفتاب
فعالیت آنتیاکسیدانی موجود در روغن آرگان به محافظت از پوست در برابر آسیب رادیکال آزاد ناشی از خورشید کمک میکند. در نتیجه از سوختگی و هایپرپیگمنتیشن جلوگیری میشود. در طولانی مدت، این حتی ممکن است به جلوگیری از پیشرفت سرطان پوست، از جمله ملانوما نیز کمک کند.
5- درمان آکنه
آکنههای هورمونی اغلب نتیجه سبوم بیشازحد ناشی از هورمونها هستند. روغن آرگان دارای اثرات کنترل کننده سبوم است که میتواند مقادیر سبوم روی پوست را تنظیم کند. این میتواند به درمان چندین نوع مختلف آکنه کمک کند. حداقل دو بار در روز روغن آرگان یا کرمهای حاوی روغن آرگان را به طور مستقیم روی پوست خود بمالید و بعد از چهار هفته نتایج آن را مشاهده کنید.
6- اثرات ضد پیری
روغن آرگان از دیرباز به عنوان درمانی برای ضد پیری مورد استفاده قرار گرفته است. محققان دریافتند که ترکیبی از روغن آرگان خوراکی و آرایشی منجر به افزایش قابل توجهی در خاصیت ارتجاعی پوست میشود. این یک درمان ضد پیری مؤثر است. شما میتوانید با استفاده از روغن آرگان به طور مستقیم بر روی پوست، مصرف مکمل خوراکی به طور مرتب یا هر دو، این مزایا را به دست آورید.
7- درمان موی آسیب دیده
خواص و کاربردهای روغن آرگان برای مو نیز مانند فوایدش برای پوست، متنوع و بسیار زیاد است. این روغن گیاهی برای انواع مشکلات مربوط به موی سر از جمله درمان خشکی و شکنندگی موی سر، درمان شوره و موخوره و همچنین ریزش مو کاربرد دارد. روغن آرگان سر به دلیل قدرت نفوذ بالایی که دارد علاوه بر آبرسانی قوی به بافت داخلی مو باعث شده این روغن به داخل مو نفوذ کرده و باعث تقویت از درون شده و بعد از مدتی موهایی شادابتر با ضخامت مناسب و براق را به ارمغان بیاورد. به دلیل وجود آنتیاکسیدان و ویتامین E فراوانی که در آن وجود دارد، خشکی ساقه موها را برطرف میکند و از ایجاد موخوره جلوگیری میکند. این روغن میتواند روی ریشه یا ساقه موهای آسیبدیده و خشک استفاده شود تا با آبرسانی کردن آن، شکنندگی آن کاهش یافته و کمتر وز شود. همچنین بسیاری از شامپوها یا نرمکنندههای موی سر نیز حاوی این روغن هستند.
8- تقویت ناخنها
روغن آرگان باعث سلامت و تغذیه ناخنها شده و باعث میشود تا ناخنها سالمتر و درخشان تر به نظر برسند، زیرا مواد مغذی موجود در روغن آرگان باعث جوان سازی و تغذیه سلولها میشوند. فواید مرطوب کنندگی ویتامین E همچنین میتواند با جلوگیری از ترک کوتیکولها و خشکی پوست در اطراف بستر ناخن، سلامت ناخن را تضمین نماید. در حقیقت ماده اصلی روغن که مسئولیت رطوبت ناخنها را بر عهده دارد، ویتامین E است. همین باعث رطوبت و سلامت آنها میشود که در جلوگیری از بیماریهای مربوط به ناخن بسیار مفید است.
9- روغن آرگان برای نوزادان
فواید روغن آرگان علاوه بر بزرگسالان برای نوزادان نیز بسیار مفید و سودمند خواهد بود و بهترین درمان خانگی طبیعی بدون عوارض برای عارضههایی همچون اگزما، سوختگی ناشی از پوشکهای نامناسب خصوصاً در فصل گرما، پوسته پوسته شدن پوست سر و بهبود سیستم ایمنی نوزاد نیز است.
10-تونر و پاککننده عالی برای پوست
استفاده از تونر برای پوست یک مرحله مهم در روند مراقبت از پوست است. اگر از تونر مخصوص پوستتان استفاده میکنید میتوانید 2 تا 4 قطره روغن آرگان اصل به 250 گرم تونر اضافه کنید و پوست صورت و گردن را با آن پاک کنید. یکی دیگر از خواص روغن آرگان این است که پاک کردن آرایش صورت را برای شما تسهیل میکند.
11-درمان چروک دور چشم
ویتامین A و ویتامین E موجود در روغن آرگان علاوه بر مرطوب نگه داشتن پوست میتواند به کاهش چین و چروکهای دور چشم کمک کند.
12- تقویت ابرو و مژه
روغن آرگان میتواند برای تقویت و افزایش رشد ابرو و همچنین برای تقویت مژه و بلندتر شدن مژهها مورد استفاده قرار گیرد.
13- اثر ضد سرطانی
روغن آرگان ممکن است تولید و رشد سلولهای سرطانی خاص را کاهش دهد. طی یک مطالعه لوله آزمایشی ترکیبات پلی فنلیک موجود در روغن آرگان را به سلولهای سرطانی پروستات اعمال کردند و نتایج به دست آمده نشان داد که این عصاره، رشد سلولهای سرطانی را تا 50 درصد مهار میکند. همچنین نتایج مطالعه دیگری حاکی از آن است که ترکیب روغن آرگان و ویتامین E نرخ مرگ سلولهای سرطانی در سرطان سینه و روده بزرگ را افزایش میدهد. نتایج این تحقیقات قابل تأمل است و برای اطمینان از مصرف روغن آرگان برای درمان سرطان در انسانها نیاز به تحقیقات بیشتری است.
14-آشپزی
به طور سنتی، روغن آرگان برای غوطهور کردن نان یا ریختن روی سبزیجات استفاده میشود. همچنین میتواند به آرامی گرم شود، اما برای پخت با حرارت بالا مناسب نبوده زیرا به راحتی میسوزد. همچنین باید انواع کاملاً خالص و مخصوص خوردن مورد استفاده قرار گیرد، چرا که انواع این روغن که به طور سنتی استخراج میشوند، ناخالصی زیادی داشته و تنها برای مصارف آرایشی بهداشتی مناسب هستند.